1.8 Programma Klimaat en energie

Inleiding en ontwikkelingen

Terug naar navigatie - Inleiding en ontwikkelingen

Het klimaat verandert, de zeespiegel stijgt door de uitstoot van broeikasgassen. Fossiele grondstoffen worden schaars. In het interbestuurlijk programma staat daarom “samen werken aan het klimaat” als eerste urgente thema genoemd. De provincies hebben landelijk aangeboden het voortouw te nemen in de transitie naar schone energie (energietransitie) en het aanpassen aan klimaatverandering (adaptatie). Daarnaast heeft de provincie autonome taken op het gebied van waterbeheer.

Hiervoor werken we aan de uitvoering van twee maatschappelijke Hoofdopgaven:

1.     Klimaatadapatie en deltawateren

2.     Energietransitie

Speerpunten 2019

Terug naar navigatie - Speerpunten 2019
  • Toename opbrengst windenergie (op land) tot 570 MW en ondersteunen windpark Borssele op zee
  • Helpen met uitvoering SDR-roadmap “klimaatneutrale industrie 2050”
  • Verdere uitrol van proefprojecten circulair bouwen (woningen)
  • Maatschappelijk verantwoord inkopen en duurzame aanbestedingen in de grond- weg- en waterbouw.
  • We werken aan een regionale energiestrategie (RES): via een Zeeuwse samenwerkingsstructuur maakt de regio een gezamenlijke strategie om de CO2-doelen te behalen.
  • Opstellen van een gezamenlijke Zeeuwse Adaptatie strategie
  • Uitvoeren klimaat stresstest provinciale eigendommen
  • Uitbouwen uitvoering zoet water maatregelen
  • Starten uitvoering Grevelingen obv een op te stellen BOK
  • Opstellen uitvoeringsprogramma Oosterscheldevisie

Klimaatadaptatie en deltawateren

Terug naar navigatie - Klimaatadaptatie en deltawateren

In de Zuidwestelijke Delta zijn natuurlijk kapitaal en economisch kapitaal ten zeerste met elkaar verweven. De opgave voor de toekomst is om binnen de randvoorwaarde van waterveiligheid het natuurlijk en het economisch kapitaal in evenwicht met elkaar te ontwikkelen.

Een veilige, economisch aantrekkelijke en ecologisch gezonde delta. Dat is de inzet van het Rijk, de drie provincies, gemeenten, waterschappen en ondernemers en maatschappelijke partijen die binnen de Zuidwestelijke Delta samenwerken. Een jarenlange voorbereiding heeft ertoe geleid dat vanaf 2018 toegewerkt wordt naar uitvoering van herintroductie van beperkt getij op de Grevelingen. Tevens wordt ingezet op herstel van de kwaliteit van het Volkerak Zoommeer. Het behouden van een goede zoet-water aanvoer is hierbij van belang.

Tegelijk worden klimaatveranderingen steeds merkbaarder. Verwachting is dat we vaker te maken krijgen met extremere vormen van droogte, hitte, wateroverlast en een stijgende zeespiegel. Om een goede leefomgeving te behouden moeten we ons daaraan aanpassen, en tegelijkertijd de klimaatveranderingen zelf zien te beperken.

Aanpassing gebeurt via de trits “weten – willen – werken”, waarbij het noodzakelijk is eerst goed te weten wat de effecten en mogelijke maatregelen zijn, vervolgens het willen werken naar oplossingen die tenslotte uitgevoerd worden.

Tot slot vinden we het belangrijk dat ook de reguliere taken op het vlak van water(beheer) structureel worden uitgevoerd. De provincie draagt samen met andere overheden (waterschap, Evides, rijk) bij aan het behoud en waar mogelijk verbetering van de waterkwaliteit in grond- en oppervlaktewater, drinkwater en zwemwater. Anticiperen op klimaatverandering en uitvoeren Deltaprogramma is bij uitstek iets waar veel partijen bij betrokken zijn, en waar provincie niet (alleen) verantwoordelijk is voor het uitvoeren van acties. Juist via netwerksturing worden in die gevallen doelen gehaald.

Energietransitie

Terug naar navigatie - Energietransitie

In wereldwijd, Europees én nationaal verband is afgesproken om de CO2-uitstoot te beperken. De Provincie Zeeland wil hier haar verantwoordelijkheid in nemen en het Zeeuwse deel van deze wereldwijde opgave realiseren. Om een steentje bij te dragen aan de wereldwijde en landelijke klimaatdoelen, én om een aantrekkelijke vestigingslocatie te zijn, is de uitdaging om te komen tot slimmer gebruik van eindige - en deels schaarse - grondstoffen, gebruik van biobased grondstoffen en materialen. Daarnaast moeten we fors meer energie duurzaam opwekken, energie besparen en willen we de ontwikkeling naar een kringloopeconomie stimuleren. De weg naar een groene economie biedt veel kansen voor Zeeland, maar vraagt ook een grote inzet. Zowel van ons als van de Zeeuwse partners. Dat vraagt om een gezamenlijk gedragen regionale energiestrategie.

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Water en bodem met kwaliteit, subdoel Voldoen aan de Europese kaderrichtlijn Water en de Europese Richtlijn Overstromingsrisico's

Terug naar navigatie - Water en bodem met kwaliteit, subdoel Voldoen aan de Europese kaderrichtlijn Water en de Europese Richtlijn Overstromingsrisico's

Een goede kwaliteit van grond- en oppervlaktewater, waterpeilen die voldoen aan normering en duurzame bescherming tegen overstromingen.

Subdoel: Voldoen aan de Europese Kaderrichtlijn Water en de Europese Richtlijn Overstromingsrisico’s

O

De uitvoering van het maatregelenprogramma voor de Kaderrichtlijn Water loopt achter op schema. Eindtermijn is 2027. Doelen en maatregelen worden herijkt in 2020 en 2021.

Acties

Water en Bodem met kwaliteit, subdoel Voldoen aan het terugdringen van regionale wateroverlast

Terug naar navigatie - Water en Bodem met kwaliteit, subdoel Voldoen aan het terugdringen van regionale wateroverlast

Een goede kwaliteit van grond- en oppervlaktewater, waterpeilen die voldoen aan normering en duurzame bescherming tegen overstromingen.

Subdoel: Voldoen aan het terugdringen van regionale wateroverlast

O

Uitvoering maatregelen loopt achter op schema.

Acties

Water en bodem met kwaliteit, subdoel Voldoende zoet water en optimalisatie van zoet water gebruik

Terug naar navigatie - Water en bodem met kwaliteit, subdoel Voldoende zoet water en optimalisatie van zoet water gebruik

Een goede kwaliteit van grond- en oppervlaktewater, waterpeilen die voldoen aan normering en duurzame bescherming tegen overstromingen.

Voldoende zoet water en optimalisatie van zoet water gebruik

O

Een goede kwaliteit van grond- en oppervlaktewater, waterpeilen die voldoen aan normering en duurzame bescherming tegen overstromingen.

Voldoende zoet water en optimalisatie van zoet water gebruik

Acties

Water en bodem met kwaliteit, subdoel Duurzaam bodemgebruik en geen ongewenst bodemgebruik diepere ondergrond

Terug naar navigatie - Water en bodem met kwaliteit, subdoel Duurzaam bodemgebruik en geen ongewenst bodemgebruik diepere ondergrond

Een goede kwaliteit van grond- en oppervlaktewater, waterpeilen die voldoen aan normering en duurzame bescherming tegen overstromingen.

Subdoel: Duurzaam bodemgebruik en geen ongewenst bodemgebruik diepere ondergrond

O

De weg naar duurzaam bodemgebruik moet worden gezien als een transitie waarin verschillende werkvelden moeten gaan samenwerken om het te realiseren (water, klimaat, energie en  landbouw). Dit kost tijd, omdat er ook bewustwording bij o.a. agrariërs moet worden gecreëerd om anders om te gaan met de bodem. 

Ook binnen klimaatadaptatie is een toenemende aandacht voor het belang van de bodem in het bebouwd gebied. Een duurzaam gebruikte bodem is immers ook een bodem met een sterk bufferende functie. In de stresstesten is daar veel aandacht aan besteed.

In Zeeland vindt geen ongewenst gebruik van de diepere ondergrond plaatst.

Acties

Klimaatadaptatie

Terug naar navigatie - Klimaatadaptatie

Zeeland beheerst in 2050 de  effecten van klimaatverandering (van hitte, droogte, wateroverlast en waterveiligheid)

G

Het proces om te komen tot een Klimaatadaptatie Strategie Zeeland verloopt volgens de afspraken kaders in de Notitie Netwerksturing.

Acties

Deltawateren

Terug naar navigatie - Deltawateren

Een veilige, economisch aantrekkelijke en ecologisch gezonde delta.

O

Acties

Energietransitie

Terug naar navigatie - Energietransitie

49% CO2-emissiereductie in 2030 (en 80-95% reductie in 2050.

O

Zie de stand van zaken bij de diverse subdoelen onder Energietransitie.

Acties

Energietransitie. Subdoel: Opwekking 10,5 PJ duurzame energie in 2030

Terug naar navigatie - Energietransitie. Subdoel: Opwekking 10,5 PJ duurzame energie in 2030

49% CO2-emissiereductie in 2030 (en 80-95% reductie in 2050

Subdoel: Opwekking 10,5 PJ duurzame energie in 2030

G

Acties

Energietransitie. Subdoel: Stimuleren CO2-arme mobiliteit en duurzaam GWW

Terug naar navigatie - Energietransitie. Subdoel: Stimuleren CO2-arme mobiliteit en duurzaam GWW

49% CO2-emissiereductie in 2030 (en 80-95% reductie in 2050.

Subdoel: Stimuleren CO2-arme mobiliteit en duurzaam GWW.

G

Acties

Energietransitie. Subdoel: Realiseren aardgasloze verwarming (Gebouwde omgeving)

Terug naar navigatie - Energietransitie. Subdoel: Realiseren aardgasloze verwarming (Gebouwde omgeving)

49% CO2-emissiereductie in 2030 (en 80-95% reductie in 2050.

Subdoel: Realiseren aardgasloze verwarming (Gebouwde omgeving).

G

Voortgang via RES

Acties

Energietransitie. Subdoel: Stimuleren energietransitie in de industrie

Terug naar navigatie - Energietransitie. Subdoel: Stimuleren energietransitie in de industrie
G

Acties

Biobased economy (Meer gebruik van groene grondstoffen)

Terug naar navigatie - Biobased economy (Meer gebruik van groene grondstoffen)

Meer gebruik van groene grondstoffen (Biobased economy).

G

De acties die tezamen invulling geven aan de doelstelling mbt biobased economy zijn in 2019 allen behaald.

Acties

Circulaire economie (Sluiten -regionale- kringlopen)

Terug naar navigatie - Circulaire economie (Sluiten -regionale- kringlopen)

Subdoel: Sluiten -regionale- kringlopen (circulaire economie)

G

Vrijwel alle acties zijn in 2019 behaald; vormen basis  'circulaire bouwsteen omgevingsvisie'. 

Acties

Trendindicatoren

Terug naar navigatie - Trendindicatoren

Trendindicatoren

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

Emissie van broeikasgassen

 

 

 

 

 

 

 

Publieke laadpunten EV

 

196

224

400

472

474

 

Energiegebruik Gebouwde Omgeving per inwoner

42 GJ

40 GJ

41 GJ

40 GJ

 

 

 

Energiegebruik Mobiliteit* per inwoner

13.019 TJ

13.182 TJ

13.195 TJ

13.380 TJ

 

 

 

Energiegebruik Industrie en Energie per inwoner

106.831 TJ

86.080 TJ

94.020 TJ

92.162 TJ

 

 

 

Projecten waterbeheer

 

 

 

 

 

 

 

Projecten bodem

 

 

 

 

 

 

 

Klimaatstresstesten

 

 

 

 

 

6

 

Normering regionale keringen

 

 

 

 

 

 

 

Projecten proeftuin zoet water

 

 

 

1

3

3

 

Doelindicatoren

Terug naar navigatie - Doelindicatoren

Doel

Indicator

Stand 2018

Streefwaarde 2019

Realisatie 2019

Einddoel

Hernieuwbare energie

 

 

 

 

2030: 10,5 PJ

Emissie van broeikasgassen

 

 

 

 

2030: 49% minder dan 1990 (ntb)

Uitvoeren klimaatstresstesten

Aantal

6

14

 

14

Uitvoeren projecten zoet water

Aantal

 

2

 

5

Uitvoeren projecten regionaal waterbeheer

Aantal

 

1

 

3

Opstellen klimaatadaptatie strategie

 

 

1

 

1

Wat mag het kosten?

Terug naar navigatie - Wat mag het kosten?
Bedragen x €1.000
Exploitatie Begroting 2019 Wijzigingen 2019 Begroting 2019 NW Rekening 2019 Restant
Lasten
080101-Klimaatadaptie 0 287 287 232 -55
080102-Deltawateren 10 130 140 88 -52
080103-Energietransitie 2.147 1.747 3.894 3.589 -305
080104-Water, bodem en land.gebied met kwal 2.677 1.910 4.587 4.944 357
089999-Ambtelijke inzet 2.490 53 2.543 2.542 -1
Totaal Lasten 7.324 4.127 11.451 11.394 -56
Baten
080103-Energietransitie 0 3 3 29 26
080104-Water, bodem en land.gebied met kwal 184 67 251 340 90
Totaal Baten 184 70 254 369 115
Gerealiseerd saldo van baten en lasten -7.140 -4.057 -11.197 -11.025 172
Onttrekkingen
980899-Bestemmingsreserves-Pr.8 0 4.587 4.587 4.587 0
Toevoegingen
080104-Water, bodem en land.gebied met kwal -160 160 0 0 0
980899-Bestemmingsreserves-Pr.8 0 1.298 1.298 1.298 0
Totaal Toevoegingen -160 1.458 1.298 1.298 0
Mutaties reserves 160 3.128 3.288 3.288 0