1.4 Programma Regionale economie

Zeeland scoort nu en voor de korte termijn goed op macro-economische parameters (zoals bruto regionaal product, werkloosheidscijfer, inkomen per hoofd van de bevolking en toegevoegde waarde). Tegelijkertijd staat Zeeland voor grote uitdagingen op het gebied van de arbeidsmarkt. Bij de Zeeuwse bedrijven is de komende jaren behoefte aan duizenden arbeidskrachten. Gezien de krapte op de arbeidsmarkt vraagt het flinke inspanningen om daarin te voorzien.

Zeeland heeft een goed klimaat voor ondernemers die met vindingrijkheid en durf innovaties omzetten in concrete producten of diensten. Tegelijk blijkt ook dat investeringen in innovatie en R&D achterblijven bij de rest van Nederland. De innovatiekracht van bedrijven is belangrijk voor de concurrentiekracht van Zeeland. De innovatiekracht van Zeeland moet verder versterkt worden. Om Zeeland interessant te houden voor de toerist en interessant te maken als vestigingsregio, is het nodig om te werken aan het imago van Zeeland, als regio om te recreëren, én als regio om te wonen, werken en leven.

Hiervoor werken we aan de uitvoering van de drie Maatschappelijke Hoofdopgaven:

1.     Economische Innovatie en Europese stimulering

2.     Campus Zeeland en Arbeidsmarkt,

3.     Europese stimulering en Zichtbaar Zeeland.

Het versterken van de regionale economie doen we door:

• Samen met publieke en private partners (ondernemers,  onderwijsinstellingen en overheden) te zorgen dat de arbeidsmarkt voldoende goed gekwalificeerde arbeidskrachten biedt om te voldoen aan de vraag van de Zeeuwse werkgevers.
• Het fasegewijs realiseren van de Bèta Campus Zeeland rondom de thema’s water, energie, biobased/food.
• De Onderwijs- en kennisinfrastructuur op het gewenste niveau te houden.
• Het realiseren en versterken van Kennis- en Innovatienetwerken binnen iedere Zeeuwse economische sector.
• Concurrentiepositie te verbeteren en werkgelegenheid te behouden en door in te zetten op innovatie in brede zin, in de foodsector,  kennisontwikkeling, samenwerkingsverbanden en gerichte lobby.
• Uitvoering geven aan de calls van de Europese programma’s OP Zuid, POP 3, Interreg Vlaanderen-Nederland en Twee Zeeën en Interreg B en C: maximaal benutten voor Zeeland.
• Voorbereiding en inzet Zeeland voor Toekomstig Cohesiebeleid na 2020 (samenwerking in Zuid-verband, IPO, met Vlaanderen).
• Verschillende organisaties te ondersteunen die onderdeel uitmaken van de economische basisinfrastructuur, zoals NV Economische Impuls Zeeland, het Delta Region Network, het Roosevelt Institute for American Studies en Dockwize, Economic Board Zeeland.
• Het verstevigen en uitbouwen van het regionale innovatie-ecosysteem en uitvoering geven aan het Investeringsfonds Zeeland BV.
• Het versterken van het imago van Zeeland als regio om te leven en te werken en het behouden van het sterke imago als toeristische bestemming
• Uitvoering geven aan de investeringsprogramma's Zeeland in Stroomversnelling 1.0 voortkomend uit het actieprogramma van de commissie Werkgelegenheid en structuurversterking en Zeeland in Stroomversnelling 2.0 behorende bij de Regio Deal Zeeland.

De Provincie zet zich in voor een sterke regionale economie en duurzame economische groei.
Om dit te bereiken werkt de provincie aan het vestigingsklimaat voor bedrijven en werknemers.
Een sterke regionale economie kan niet zonder kennis en innovatie. De Provincie zorgt daarom voor goede randvoorwaarden en samenwerking met onderwijs- en

• Economische Agenda (2017-2021)
• MKB Samenwerkingsagenda en MKB Actieplan (Rijk-Provincies)
• Implementatieagenda Smart Industries (Rijk)
• IBP programma (Rijk, Provincies, gemeenten)

Om innovatie te stimuleren is een breed instrumentarium nodig van subsidies (Europees, nationaal en provinciaal) en revolverende financiering. Via Impuls helpen we startende en innoverende bedrijven in verschillende sectoren.

We werken samen met de sector en kennisinstellingen aan de Food-agenda om het ondernemerschap op het gebied van landbouw en visserij te versterken en te ondersteunen met actieve lobby bij Rijk en Europa. te versterken.

Tenslotte gebruiken we ons partnerschap bij verschillende Europese subsidieprogramma’s (OP zuid, POP 3, en diverse Interreg-programma’s) om innovatieve projecten in Zeeland te realiseren

Om innovatie te stimuleren is een breed instrumentarium nodig van subsidies (Europees, nationaal en provinciaal) en revolverende financiering. Via Impuls helpen we startende en innoverende bedrijven in verschillende sectoren. We werken samen met de sector en kennisinstellingen aan de Foodagenda om het ondernemerschap op het gebied van landbouw en visserij te versterken en te ondersteunen met actieve lobby bij Rijk en Europa. Tenslotte gebruiken we ons partnerschap bij verschillende Europese subsidieprogramma’s (OP zuid, POP 3, en diverse Interreg-programma’s) om innovatieve projecten in Zeeland te realiseren.

Het is zowel in het belang van de BV Nederland als van de brede (grensoverschrijdende) Zuidwestelijke regio dat de Zeeuwse economie gezond en ‘toekomstproof’ is, innoveert, groeit en bloeit en incasseringsvermogen heeft om economische schommelingen op te vangen. Een gezonde economie behoeft een passende onderwijs-, kennis-, en onderzoekinfrastructuur en de beschikbaarheid van goed personeel en goede ondernemers.

Provincie Zeeland zet samen met ondernemers, onderwijs/kennisinstellingen en andere overheden in op een sterke economie. Concreet betekent dit voldoende werkgelegenheid én voldoende arbeidsaanbod op alle niveaus (van laaggeschoold tot wetenschappelijk) en de groei van de regionale innovatiekracht met focus op de Zeeuwse economische sectoren.

Door het beter zichtbaar en vindbaar maken van het onderscheidende Zeeuwse aanbod op diverse terreinen: werken, leven, toerisme, cultuur, culinair (etc.), dragen we zorg voor een sterk imago van Zeeland zodat mensen hier graag leven, werken, ondernemen en hun vrije tijd doorbrengen. De actuele maatschappelijke opgave is het herpositioneren van het Zeeuwse imago zodat mensen Zeeland meer en eerder gaan overwegen als plek om te leven en te werken.

Het Rijk heeft in 2018 € 25 miljoen toegekend aan het investeringsprogramma “Zeeland in Stroomversnelling” voor de versterking van de economische structuur in Zeeland door middel van de uitvoering van zes projecten:
1. Oprichting van het Investeringsfonds Zeeland
2. Subsidieregeling “Zeeland in Stroomversnelling (aanjaaggelden gezamenlijk met de Zeeuwse gemeenten)
3. Joint-Research centre
4. Centre of expertise Water en Energie en het MBO Deltalab
5. Tidal Technology Center Grevelingendam
6. SDR (Industriële infrastructuur)

De projecten Investeringsfonds Zeeland BV., Centre of expertise Water en Energie en het MBO Deltalab zijn in 2019 gerealiseerd en afgerond. Het Industrieel en Symbiose fonds is niet opgericht doordat de focus van SDR met het opstellen van de roadmap verschoven is naar projecten met een grote CO2 impact en bijbehorende grote financieringsvraagstukken die niet binnen het ISF fonds konden worden opgelost.

De projecten Subsidieregeling Zeeland in Stroomversnelling, Joint Research Centre en Tidal Technology Center zijn conform de planning nog in uitvoering. De laatste 2 projecten worden in 2020 gerealiseerd. De subsidieregeling Zeeland in Stroomversnelling zal middels en provinciale en gemeentelijke bijdrage worden gecontinueerd.

Regio Deal Zeeland: Zeeland in Stroomversnelling 2.0 Investeren in een aantrekkelijk leef- en vestigingsklimaat

Op 6 juli 2018 heeft de provincie Zeeland de Regio Deal Zeeland ondertekend met het Rijk als onderdeel van het regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst. Hiermee stelt het Rijk 35 miljoen euro beschikbaar voor het verbeteren van het Zeeuws Leef- en vestigingsklimaat. De regio is verantwoordelijk voor eenzelfde bedrag aan cofinanciering. Het investeringsprogramma bouwt voort op het advies van de commissie Structuurversterking en werkgelegenheid (Balkenende) en het Investeringsprogramma ZiS 1.0 en bestaat uit dertien projecten.

Deze zijn onderverdeeld naar drie ‘pijlers’:
• kennis en innovatie,
• leefbaarheid,
• voorzieningen bedrijven.

Met deze projecten wordt een intensivering gegeven aan de uitvoering van de Zeeuwse opgaven en programma's. 

• Slimme mobiliteit
• Ruimtelijke kwaliteit
• Zichtbaar Zeeland
• Energietransitie
• Klimaatadaptatie
• Regionale economie
• Fysieke leefomgeving
• Leefbaarheid, cultuur en sport
• Regionale bereikbaarheid
• Landelijk gebied, natuur en landbouw

De middelen uit de regio-envelop zijn via de voorjaarsnota voorgelegd en toegekend aan de onderstaande projecten. Twee maal per jaar vindt verantwoording over de uitvoering van de Regio Deal plaats aan PS middels de voortgangsrapportages welke tevens aan het rijk worden verzonden. Alle projecten zijn in 2019 in uitvoering en kennen een looptijd tot uiterlijk 31 december 2022 (einde looptijd Regio Deal Zeeland m.u.v. PS Loop en Engineering & Innovation). Belangrijke realisaties zijn de realisatie van de strandovergang bij de Banjaard, de opening van het Bevrijdingsmuseum, de huisartsencampagne en 447 plaatsingen van onbenut Zeeuws arbeidspotentieel  in het kader van het aanvalsplan arbeidsmarkt en de start van de pioniersopleiding Engineering & Innovation,

• Kennis en innovatie:
o ‘Innovatiehotspot’ Zeeland: stimuleren van innovatie bij ondernemers
o Specialisatie Engineering & Innovation (Bèta studies) bij University College Roosevelt
o Samenwerking in de Groene Delta: vergroten kwaliteit en innovatiekracht van de agro en food sector en het beroepsonderwijs
o Subsidieregeling Zeeland in Stroomversnelling: versterken economische sectoren

• Leefbaarheid:
o Provinciale Impuls Wonen: verduurzaming particuliere woningvoorraad
o Kwaliteit Zeeuwse Kust: impuls voor recreatiebedrijven kustgebied
o Smart Mobility: nieuwe toepassingen en praktische oplossingen voor vervoer van leerlingen en studenten
o Aanvalsplan arbeidsmarktregio Zeeland: aantrekken personeel en ontwikkeling van Zeeland als aantrekkelijke vestigingsregio
o Culturele voorzieningen: uitbreiding Bevrijdingsmuseum met aandacht voor Roosevelt’s Vier Vrijheden
o Transitieplan voortgezet onderwijs Zeeuws-Vlaanderen: onderwijsaanbod aantrekkelijker en veelzijdiger maken.

• Voorzieningen bedrijven:
o Central Gate: centrale servicelocatie voor het havengebied met aandacht voor duurzaamheid en ICT
o Kwaliteitsimpuls en verduurzaming bedrijventerreinen
o Innovatieve polystyreen-schuim recycling: circulaire economie

Het beter zichtbaar en vindbaar maken van het onderscheidende Zeeuwse aanbod op diverse terreinen: werken, leven, toerisme, cultuur, culinair, etc.

Een sterk imago van Zeeland zodat mensen hier graag komen leven, werken en ondernemen en hun vrije tijd in Zeeland willen doorbrengen

Doelindicatoren	Stand 2017	Streefwaarde 2019	Realisatie 2019	Einddoel
Imago wonen & werken	5,3	5,5	*	6,0
Imago recreatie & toerisme (gem. NL, BE, D)	7	7	*	7
Werkloosheid	3,9%	3,5%	2,9%	3,5%
Werkgelegenheid	180.000	181.800	190.000	184.000
Werkgelegenheid %	1,5%	0,5%		0,5% per jaar
Bruto Regionaal Product	€ 12.548.000.000	€ 13.055.000.000		2% per jaar
Bruto Regionaal Product %	2,5%	2,0%		2% per jaar
Innovatie Index	0,470	0,475	0,419	0,500
Nieuwe arbeidsplaatsen via Impuls	285	150	849	150 per jaar
Nieuwe bedrijfsvestigingen via Impuls (incl. behoud)	8	10	7	10 per jaar

 

* De tabel voor doelindicatoren kan voor de twee imago onderdelen niet ingevuld worden. Deze cijfers baseerden we op onderzoek van het NBTC dat 1 x in de drie jaar werd uitgevoerd. Het onderzoek is in 2013 en 2016 uitgevoerd, maar in 2019 niet meer. De cijferreeks houdt dus op en we hebben geen nieuwe of vergelijkbare bronnen om het Zeeuwse imago mee uit te drukken.

Trendindicatoren	2014	2015	2016	2017	2018	2019
Beroepsbevolking	193.000	195.000	195.000	191.000	197.000
Saldo in- en uitgaande pendel	-16.600	-18.000	-16.900	-16.900*	-18.000
Hoog opgeleide beroepsbevolking	46.000	47.000	47.000	47.000*	47.000
Spanningsindicator vraag/aanbod arbeidsmarkt	0,91	0,92	1,61	2,05	3,20
Huishoudensinkomen	35.000	35.000*	35.000*	35.000*	35.300
Imago wonen & werken (NL) score tienpuntsschaal	2013: 5,4		5,3		2019 nieuw onderzoek
Imago Recreatie & Toerisme (NL) score idem	2013: 6,6		6,8		2019 nieuw onderzoek
Imago Recreatie & Toerisme (BE) score idem	2013: 6,8		6,9		2019 nieuw onderzoek
Imago Recreatie & Toerisme (D) score idem	2013: 7,2		7,3		2019 nieuw onderzoek

* De tabel voor trendindicatoren kan voor de twee imago onderdelen niet ingevuld worden. Deze cijfers baseerden we op onderzoek van het NBTC dat 1 x in de drie jaar werd uitgevoerd. Het onderzoek is in 2013 en 2016 uitgevoerd, maar in 2019 niet meer. De cijferreeks houdt dus op en we hebben geen nieuwe of vergelijkbare bronnen om het Zeeuwse imago mee uit te drukken.