1.4 Programma Regionale economie

Inleiding en ontwikkelingen

Terug naar navigatie - Inleiding en ontwikkelingen

Zeeland scoort nu en voor de korte termijn goed op macro-economische parameters (zoals bruto regionaal product, werkloosheidscijfer, inkomen per hoofd van de bevolking en toegevoegde waarde). Tegelijkertijd staat Zeeland voor grote uitdagingen op het gebied van de arbeidsmarkt. Bij de Zeeuwse bedrijven is de komende jaren behoefte aan duizenden arbeidskrachten. Gezien de krapte op de arbeidsmarkt vraagt het flinke inspanningen om daarin te voorzien.

Zeeland heeft een goed klimaat voor ondernemers die met vindingrijkheid en durf innovaties omzetten in concrete producten of diensten. Tegelijk blijkt ook dat investeringen in innovatie en R&D achterblijven bij de rest van Nederland. De innovatiekracht van bedrijven is belangrijk voor de concurrentiekracht van Zeeland. De innovatiekracht van Zeeland moet verder versterkt worden. Om Zeeland interessant te houden voor de toerist en interessant te maken als vestigingsregio, is het nodig om te werken aan het imago van Zeeland, als regio om te recreëren, én als regio om te wonen, werken en leven.

Hiervoor werken we aan de uitvoering van de drie Maatschappelijke Hoofdopgaven:

1.     Economische Innovatie en Europese stimulering

2.     Campus Zeeland en Arbeidsmarkt,

3.     Europese stimulering en Zichtbaar Zeeland.

Speerpunten 2019

Terug naar navigatie - Speerpunten 2019

Het versterken van de regionale economie doen we door:

  • Samen met publieke en private partners (ondernemers,  onderwijsinstellingen en overheden) te zorgen dat de arbeidsmarkt voldoende goed gekwalificeerde arbeidskrachten biedt om te voldoen aan de vraag van de Zeeuwse werkgevers.
  • Het fasegewijs realiseren van de Bèta Campus Zeeland rondom de thema’s water, energie, biobased/food.
  • De Onderwijs- en kennisinfrastructuur op het gewenste niveau te houden.
  • Het realiseren en versterken van Kennis- en Innovatienetwerken binnen iedere Zeeuwse economische sector.
  • Concurrentiepositie te verbeteren en werkgelegenheid te behouden en door in te zetten op innovatie in brede zin, in de foodsector,  kennisontwikkeling, samenwerkingsverbanden en gerichte lobby.
  • Uitvoering geven aan de calls van de Europese programma’s OP Zuid, POP 3, Interreg Vlaanderen-Nederland en Twee Zeeën en Interreg B en C: maximaal benutten voor Zeeland.
  • Voorbereiding en inzet Zeeland voor Toekomstig Cohesiebeleid na 2020 (samenwerking in Zuid-verband, IPO, met Vlaanderen).
  • Verschillende organisaties te ondersteunen die onderdeel uitmaken van de economische basisinfrastructuur, zoals NV Economische Impuls Zeeland, het Delta Region Network, het Roosevelt Institute for American Studies en Dockwize, Economic Board Zeeland.
  • Het verstevigen en uitbouwen van het regionale innovatie-ecosysteem en uitvoering geven aan het Investeringsfonds Zeeland BV.
  • Het versterken van het imago van Zeeland als regio om te leven en te werken en het behouden van het sterke imago als toeristische bestemming
  • Uitvoering geven aan de investeringsprogramma's Zeeland in Stroomversnelling 1.0 voortkomend uit het actieprogramma van de commissie Werkgelegenheid en structuurversterking en Zeeland in Stroomversnelling 2.0 behorende bij de Regio Deal Zeeland.

Reguliere taken

Terug naar navigatie - Reguliere taken

De Provincie zet zich in voor een sterke regionale economie en duurzame economische groei.
Om dit te bereiken werkt de provincie aan het vestigingsklimaat voor bedrijven en werknemers.
Een sterke regionale economie kan niet zonder kennis en innovatie. De Provincie zorgt daarom voor goede randvoorwaarden en samenwerking met onderwijs- en

Economische innovatie en Europese stimulering

Terug naar navigatie - Economische innovatie en Europese stimulering

Om innovatie te stimuleren is een breed instrumentarium nodig van subsidies (Europees, nationaal en provinciaal) en revolverende financiering. Via Impuls helpen we startende en innoverende bedrijven in verschillende sectoren.

We werken samen met de sector en kennisinstellingen aan de Food-agenda om het ondernemerschap op het gebied van landbouw en visserij te versterken en te ondersteunen met actieve lobby bij Rijk en Europa. te versterken.

Tenslotte gebruiken we ons partnerschap bij verschillende Europese subsidieprogramma’s (OP zuid, POP 3, en diverse Interreg-programma’s) om innovatieve projecten in Zeeland te realiseren

Maatschappelijk effect Economische innovatie en Europese stimulering

Terug naar navigatie - Maatschappelijk effect Economische innovatie en Europese stimulering

Om innovatie te stimuleren is een breed instrumentarium nodig van subsidies (Europees, nationaal en provinciaal) en revolverende financiering. Via Impuls helpen we startende en innoverende bedrijven in verschillende sectoren. We werken samen met de sector en kennisinstellingen aan de Foodagenda om het ondernemerschap op het gebied van landbouw en visserij te versterken en te ondersteunen met actieve lobby bij Rijk en Europa. Tenslotte gebruiken we ons partnerschap bij verschillende Europese subsidieprogramma’s (OP zuid, POP 3, en diverse Interreg-programma’s) om innovatieve projecten in Zeeland te realiseren.

Campus Zeeland en Arbeidsmarkt

Terug naar navigatie - Campus Zeeland en Arbeidsmarkt

Het is zowel in het belang van de BV Nederland als van de brede (grensoverschrijdende) Zuidwestelijke regio dat de Zeeuwse economie gezond en ‘toekomstproof’ is, innoveert, groeit en bloeit en incasseringsvermogen heeft om economische schommelingen op te vangen. Een gezonde economie behoeft een passende onderwijs-, kennis-, en onderzoekinfrastructuur en de beschikbaarheid van goed personeel en goede ondernemers.

Maatschappelijk effect Campus Zeeland en Arbeidsmarkt

Terug naar navigatie - Maatschappelijk effect Campus Zeeland en Arbeidsmarkt

Provincie Zeeland zet samen met ondernemers, onderwijs/kennisinstellingen en andere overheden in op een sterke economie. Concreet betekent dit voldoende werkgelegenheid én voldoende arbeidsaanbod op alle niveaus (van laaggeschoold tot wetenschappelijk) en de groei van de regionale innovatiekracht met focus op de Zeeuwse economische sectoren.

Zichtbaar Zeeland

Terug naar navigatie - Zichtbaar Zeeland

Door het beter zichtbaar en vindbaar maken van het onderscheidende Zeeuwse aanbod op diverse terreinen: werken, leven, toerisme, cultuur, culinair (etc.), dragen we zorg voor een sterk imago van Zeeland zodat mensen hier graag leven, werken, ondernemen en hun vrije tijd doorbrengen. De actuele maatschappelijke opgave is het herpositioneren van het Zeeuwse imago zodat mensen Zeeland meer en eerder gaan overwegen als plek om te leven en te werken.

Investeringsprogramma Zeeland in Stroomversnelling 1.0

Terug naar navigatie - Investeringsprogramma Zeeland in Stroomversnelling 1.0

Het Rijk heeft in 2018 € 25 miljoen toegekend aan het investeringsprogramma “Zeeland in Stroomversnelling” voor de versterking van de economische structuur in Zeeland door middel van de uitvoering van zes projecten:
1. Oprichting van het Investeringsfonds Zeeland
2. Subsidieregeling “Zeeland in Stroomversnelling (aanjaaggelden gezamenlijk met de Zeeuwse gemeenten)
3. Joint-Research centre
4. Centre of expertise Water en Energie en het MBO Deltalab
5. Tidal Technology Center Grevelingendam
6. SDR (Industriële infrastructuur)

De projecten Investeringsfonds Zeeland BV., Centre of expertise Water en Energie en het MBO Deltalab zijn in 2019 gerealiseerd en afgerond. Het Industrieel en Symbiose fonds is niet opgericht doordat de focus van SDR met het opstellen van de roadmap verschoven is naar projecten met een grote CO2 impact en bijbehorende grote financieringsvraagstukken die niet binnen het ISF fonds konden worden opgelost.

De projecten Subsidieregeling Zeeland in Stroomversnelling, Joint Research Centre en Tidal Technology Center zijn conform de planning nog in uitvoering. De laatste 2 projecten worden in 2020 gerealiseerd. De subsidieregeling Zeeland in Stroomversnelling zal middels en provinciale en gemeentelijke bijdrage worden gecontinueerd.

Regio Deal Zeeland: Zeeland in Stroomversnelling 2.0

Terug naar navigatie - Regio Deal Zeeland: Zeeland in Stroomversnelling 2.0

Regio Deal Zeeland: Zeeland in Stroomversnelling 2.0 Investeren in een aantrekkelijk leef- en vestigingsklimaat

Op 6 juli 2018 heeft de provincie Zeeland de Regio Deal Zeeland ondertekend met het Rijk als onderdeel van het regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst. Hiermee stelt het Rijk 35 miljoen euro beschikbaar voor het verbeteren van het Zeeuws Leef- en vestigingsklimaat. De regio is verantwoordelijk voor eenzelfde bedrag aan cofinanciering. Het investeringsprogramma bouwt voort op het advies van de commissie Structuurversterking en werkgelegenheid (Balkenende) en het Investeringsprogramma ZiS 1.0 en bestaat uit dertien projecten.

Deze zijn onderverdeeld naar drie ‘pijlers’:
• kennis en innovatie,
• leefbaarheid,
• voorzieningen bedrijven.

Met deze projecten wordt een intensivering gegeven aan de uitvoering van de Zeeuwse opgaven en programma's. 

  • Slimme mobiliteit
  • Ruimtelijke kwaliteit
  • Zichtbaar Zeeland
  • Energietransitie
  • Klimaatadaptatie
  • Regionale economie
  • Fysieke leefomgeving
  • Leefbaarheid, cultuur en sport
  • Regionale bereikbaarheid
  • Landelijk gebied, natuur en landbouw

De middelen uit de regio-envelop zijn via de voorjaarsnota voorgelegd en toegekend aan de onderstaande projecten. Twee maal per jaar vindt verantwoording over de uitvoering van de Regio Deal plaats aan PS middels de voortgangsrapportages welke tevens aan het rijk worden verzonden. Alle projecten zijn in 2019 in uitvoering en kennen een looptijd tot uiterlijk 31 december 2022 (einde looptijd Regio Deal Zeeland m.u.v. PS Loop en Engineering & Innovation). Belangrijke realisaties zijn de realisatie van de strandovergang bij de Banjaard, de opening van het Bevrijdingsmuseum, de huisartsencampagne en 447 plaatsingen van onbenut Zeeuws arbeidspotentieel  in het kader van het aanvalsplan arbeidsmarkt en de start van de pioniersopleiding Engineering & Innovation,

• Kennis en innovatie:
o ‘Innovatiehotspot’ Zeeland: stimuleren van innovatie bij ondernemers
o Specialisatie Engineering & Innovation (Bèta studies) bij University College Roosevelt
o Samenwerking in de Groene Delta: vergroten kwaliteit en innovatiekracht van de agro en food sector en het beroepsonderwijs
o Subsidieregeling Zeeland in Stroomversnelling: versterken economische sectoren

• Leefbaarheid:
o Provinciale Impuls Wonen: verduurzaming particuliere woningvoorraad
o Kwaliteit Zeeuwse Kust: impuls voor recreatiebedrijven kustgebied
o Smart Mobility: nieuwe toepassingen en praktische oplossingen voor vervoer van leerlingen en studenten
o Aanvalsplan arbeidsmarktregio Zeeland: aantrekken personeel en ontwikkeling van Zeeland als aantrekkelijke vestigingsregio
o Culturele voorzieningen: uitbreiding Bevrijdingsmuseum met aandacht voor Roosevelt’s Vier Vrijheden
o Transitieplan voortgezet onderwijs Zeeuws-Vlaanderen: onderwijsaanbod aantrekkelijker en veelzijdiger maken.

• Voorzieningen bedrijven:
o Central Gate: centrale servicelocatie voor het havengebied met aandacht voor duurzaamheid en ICT
o Kwaliteitsimpuls en verduurzaming bedrijventerreinen
o Innovatieve polystyreen-schuim recycling: circulaire economie

Maarschappelijk effect Zichtbaar Zeeland

Terug naar navigatie - Maarschappelijk effect Zichtbaar Zeeland

Het beter zichtbaar en vindbaar maken van het onderscheidende Zeeuwse aanbod op diverse terreinen: werken, leven, toerisme, cultuur, culinair, etc.

Een sterk imago van Zeeland zodat mensen hier graag komen leven, werken en ondernemen en hun vrije tijd in Zeeland willen doorbrengen

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Concurrentiepositie Food (Economische innovatie en Europese stimulering)

Terug naar navigatie - Concurrentiepositie Food (Economische innovatie en Europese stimulering)

Verbetering van de concurrentiepositie en behoud van werkgelegenheid in de Zeeuwse sectoren food (landbouw* en visserij).

*acties met betrekking tot ‘landbouw ‘zijn opgenomen in programma natuur en platteland.

G

De hieronder vallende concrete acties zijn allen uitgevoerd (zie rapportage per actie).

Acties

Acquisitie en regionale samenwerking

Terug naar navigatie - Acquisitie en regionale samenwerking
G

Op het gebied van acquisitie, uitbreiding en behoud van bedrijven is het resultaat van Impuls in 2019 zeven bedrijven. Hier zijn 849 arbeidsplaatsen mee gemoeid. 

Met het oog op regionale samenwerking, acquisitie en werkgelegenheid is in 2019 een Ondernemerslunch georganiseerd voor 12 (voor een prijs genomineerde) innovatieve bedrijven, zijn diverse bedrijfsbezoeken uitgevoerd, is deelgenomen aan een handelsmissie naar Hongkong en China en is actief geparticipeerd tijdens Contacta.  Voorts is strategisch acquisitie overleg gevoerd.  

Acties

Innovatie -infrastructuur en - fondsen

Terug naar navigatie - Innovatie -infrastructuur en - fondsen
G

In 2019 zijn gecoördineerd en met het oog op versterking en borging van de economische structuur en innovatiekracht van economische sectoren in Zeeland diverse subsidieregelingen opengesteld zoals voor haalbaarheidsonderzoeken, demonstratieprojecten, Human Capital Agenda, Kennis- en Innovatienetwerken en Europese programma's. Vanuit de triple helix gedachte waren hierbij het Rijk, Impuls en Dockwize belangrijke partners. 

Acties

Arbeidsmarkt

Terug naar navigatie - Arbeidsmarkt
O

- de triple helix samenwerking is effectief en structureel opgezet (eenmaal per twee weken bijeenkomst aanvalsteam arbeidsmarkt) 

- door de bij het aanvalsteam arbeidsmarkt betrokken partijen zijn binnen elke pijler -met succes-  activiteiten gerealiseerd/in gang gezet (onder meer: plaatsing van meer dan 400 mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt; opstellen human capital agenda's, gerichte campagne binden van jongeren aan Zeeland; zorg/huisartsencampagne om mensen van elders aan te trekken voor Zeeuwse vacatures)

- het inzetten van mogelijkheden ICT en data bij elk van de drie pijlers vergt meer tijd dan voorzien.

Acties

Campus Zeeland

Terug naar navigatie - Campus Zeeland
O

de drie genoemde doelstellingen zijn gerealiseerd

1. de acitiviteiten rondom de bouw van het JRC zijn gestart, de opening is gepland in het voorjaar 2021; UCR is gestart met het realiseren van de track Engineering, in het najaar 2019 is de eerste pilot groep studenten gestart, de opleiding start in het najaar 2020; de voorbereidingen van het grensoverschijdende samenwerkingsplatform Deltavraagstukken zijn begonnen door een verkenning over de reikwijdte/onderzoeksvragen rondom Water, Energie, Food in de delta en de nadere uitwerking hiervan in drie groepen geleid door experts i.c.

2. de bestaande Kennis- en Innovatienetwerken zijn versterkt onder meer via bijeenkomsten en expert-sessies; in 2019 is één nieuw netwerk tot stand gekomen en zijn twee bestaande netwerken ondersteund. 

3. het onderwijs en onderzoek in Zeeland is versterkt zowel in het kader van de ontwikkeling van de Bèta Campus (tracks UCR, onderwijs Scalda en HZ, ontwikkelen onderzoeksprogramma's NIOZ, WMR, HZ en UCR) als ook door o.a. de versterking van de Groene Onderwijskolom (VMBO - hoger onderwijs) en de doorontwikkeling van het VO Zeeuws Vlaanderen.

Acties

Zichtbaar Zeeland

Terug naar navigatie - Zichtbaar Zeeland
G

Imagoverandering gaat niet zo maar, dat vraagt een langdurige inzet van een brede coalitie. In 2019 zijn belangrijke stappen gezet in het behalen van de doelstellingen van Zichtbaar Zeeland. Bij gebrek aan een uitvoeringsorganisatie heeft de Provincie zelf de marketingacties voor wonen en werken opgepakt.  Dit wel in afstemming en samenwerking met VVV, Invest in Zeeland en andere netwerkpartners. In het kader van de Regio Deal  is o.a.  gewerkt aan het aantrekken van MBO+ personeel voor de zorg, hiervoor is het digitale instrumentarium (website www.zeelandlandinzee.nl  en Zeeland Arx app) van de Provincie ingezet.  Ook in het organiseren van uitvoeringskracht zijn stappen gezet door het maken van businessplannen voor het in samenhang organiseren van de gehele regionale gebiedsmarketing op alle terreinen.

Acties

Doelindicatoren

Terug naar navigatie - Doelindicatoren

Doelindicatoren

Stand 2017

Streefwaarde 2019

Realisatie 2019

Einddoel

Imago wonen & werken

5,3

5,5

*

6,0

Imago recreatie & toerisme (gem. NL, BE, D)

7

7

*

7

Werkloosheid

3,9%

3,5%

2,9%

3,5%

Werkgelegenheid

180.000

181.800

190.000

184.000

Werkgelegenheid %

1,5%

0,5%

 

0,5% per jaar

Bruto Regionaal Product

€ 12.548.000.000

€ 13.055.000.000

 

2% per jaar

Bruto Regionaal Product %

2,5%

2,0%

 

2% per jaar

Innovatie Index

0,470

0,475

0,419

0,500

Nieuwe arbeidsplaatsen via Impuls

285

150

849

150 per jaar

Nieuwe bedrijfsvestigingen via Impuls (incl. behoud)

8

10

10 per jaar

 

* De tabel voor doelindicatoren kan voor de twee imago onderdelen niet ingevuld worden. Deze cijfers baseerden we op onderzoek van het NBTC dat 1 x in de drie jaar werd uitgevoerd. Het onderzoek is in 2013 en 2016 uitgevoerd, maar in 2019 niet meer. De cijferreeks houdt dus op en we hebben geen nieuwe of vergelijkbare bronnen om het Zeeuwse imago mee uit te drukken.

Trendindicatoren

Terug naar navigatie - Trendindicatoren
Trendindicatoren

2014

2015

2016

2017

2018

2019

Beroepsbevolking

193.000

195.000

195.000

191.000

197.000

 

Saldo in- en uitgaande pendel

-16.600

-18.000

-16.900

-16.900*

 -18.000

 

Hoog opgeleide beroepsbevolking

46.000

47.000

47.000

47.000*

 47.000

 

Spanningsindicator vraag/aanbod arbeidsmarkt

0,91

0,92

1,61

2,05

 3,20

 

Huishoudensinkomen

35.000

35.000*

35.000*

35.000*

 35.300

 

Imago wonen & werken (NL) score tienpuntsschaal

2013: 5,4

 

5,3

 

2019 nieuw onderzoek

 

Imago Recreatie & Toerisme (NL) score idem

2013: 6,6

 

6,8

 

2019 nieuw onderzoek

 

Imago Recreatie & Toerisme (BE) score idem

2013: 6,8

 

6,9

 

2019 nieuw onderzoek

 

Imago Recreatie & Toerisme (D) score idem

2013: 7,2

 

7,3

 

2019 nieuw onderzoek

 

* De tabel voor trendindicatoren kan voor de twee imago onderdelen niet ingevuld worden. Deze cijfers baseerden we op onderzoek van het NBTC dat 1 x in de drie jaar werd uitgevoerd. Het onderzoek is in 2013 en 2016 uitgevoerd, maar in 2019 niet meer. De cijferreeks houdt dus op en we hebben geen nieuwe of vergelijkbare bronnen om het Zeeuwse imago mee uit te drukken.

Wat mag het kosten?

Terug naar navigatie - Wat mag het kosten?
Bedragen x €1.000
Exploitatie Begroting 2019 Wijzigingen 2019 Begroting 2019 NW Rekening 2019 Restant
Lasten
040101-Goed gekwalificeerde arbeidskrachten 345 1.311 1.656 1.582 -74
040102-Concurrentiepositie logistiek, maint 1.443 -615 827 637 -190
040103-Acquisitie en regionale samenwerking 3.261 392 3.654 3.892 239
040104-Campus Zeeland 1.559 26.198 27.757 27.647 -110
040105-Economische innovatie 2.117 952 3.070 2.572 -498
040106-Zichtbaar Zeeland 2.478 -133 2.346 2.348 2
049999-Ambtelijke inzet 4.012 85 4.097 4.095 -2
Totaal Lasten 15.216 28.191 43.406 42.773 -633
Baten
040101-Goed gekwalificeerde arbeidskrachten 0 0 0 0 0
040102-Concurrentiepositie logistiek, maint 13 33 45 0 -45
040103-Acquisitie en regionale samenwerking 28 578 606 556 -50
040105-Economische innovatie 150 517 667 581 -86
Totaal Baten 190 1.128 1.318 1.137 -181
Gerealiseerd saldo van baten en lasten -15.025 -27.063 -42.088 -41.636 453
Onttrekkingen
980499-Bestemmingsreserves-Pr.4 3.096 20.261 23.357 23.357 0
Toevoegingen
980499-Bestemmingsreserves-Pr.4 1.783 5.602 7.384 7.384 0
Mutaties reserves 1.314 14.659 15.973 15.973 0