1.1 Programma Grote projecten

Het project N62 Sloeweg omvat het verdubbelen van de provinciale weg Sloeweg vanaf de aansluiting op Rijksweg A58 ten noorden van Heinkenszand tot de aansluiting op de Bernhardweg ten zuiden van Nieuwdorp. Naast het verdubbelen van de weg worden tevens nieuwe ongelijkvloerse aansluitingen op Rijksweg A58 bij Heinkenszand, de Molendijk bij 's-Heerenhoek en de Bernhardweg bij Nieuwdorp gerealiseerd. Daarnaast worden een aantal bestaande aansluitingen verwijderd, wordt er gezorgd dat de nieuwe en aangepaste aansluitingen goed aansluiten op het bestaande wegennet en wordt het project landschappelijk ingepast.

De Sloeweg maakt deel uit van de totale provinciale weg N62. Daaronder vallen tevens de Westerscheldetunnel, de Sluiskiltunnel en de Tractaatweg.

De uitvoering van het project is in 2014 gestart. Begin 2015 bleek dat er bij ongewijzigde uitvoering sprake zou zijn van flinke financiële tekorten en aanzienlijke overschrijding van de planning. Dat is aanleiding geweest om het deel van het project vanaf de aansluiting op Rijksweg A58 bij Heinkenszand tot de aansluiting op de N254 Bernhardweg bij Nieuwdorp in aangepaste vorm uit te voeren (fase 1). Dit wegvak is eind 2016 volgens planning opgeleverd. De besluitvorming over de aansluiting van de N62 Sloeweg op de N254 Bernhardweg (fase 2) heeft op 16 december 2016 plaatsgevonden, waarbij gekozen is voor de uitvoering van de ‘ster-variant’ met 2x2 rijstroken. De voorbereiding en uitvoering hiervan is belegd bij de Tractaatweg B.V.

De doelstelling voor het project N62 luidt ‘vlot en veilig van Goes naar Gent’. Voor het project N62 Sloeweg is deze hoofddoelstelling uitgewerkt in vier subdoelstellingen:

• Verbeteren van de verkeersafwikkeling. Door het verdubbelen van het aantal rijstroken wordt de capaciteit van de weg vergroot en kan de weg meer verkeer verwerken. Daarmee wordt een goede doorstroming en dus vlottere afwikkeling van het verkeer gewaarborgd. Nu en in de toekomst;
• Verbeteren van de bereikbaarheid. Met het realiseren van de ongelijkvloerse aansluitingen verbetert de bereikbaarheid van de omliggende kernen en die van de industrie en havengebieden;
• Terugdringen van het sluipverkeer. Door het verdubbelen van de weg en het realiseren van ongelijkvloerse aansluitingen wordt de rijtijd verkort waarmee het sluipverkeer wordt teruggedrongen;
• Verbeteren van de verkeersveiligheid. Dit wordt onder andere bereikt door de aanleg van een middenberm tussen de 2x2 rijstroken. Ook het aanleggen van ongelijkvloerse aansluitingen levert een bijdrage aan het vergroten van de verkeersveiligheid.

Eind september 2019 is fase 2, het vernieuwde kruispunt Sloeweg-Bernhardweg,  opengesteld voor het verkeer en eind oktober 2019 heeft de definitieve oplevering en overdracht aan de Provincie Zeeland plaatsgevonden, waarmee de doelstellingen zijn gerealiseerd. Overeenkomstig de planning is tevens de uitvoeringsorganisatie Tractaatweg B.V. opgeheven eind oktober 2019. Het totale project is per 31 december 2019 afgesloten met een voordelig financieel resultaat op fase 1 (opgeleverd in 2016) van € 4,5 miljoen en op fase 2 € 1,7 miljoen. De eindafrekening is begin 2020 vastgesteld en aangeboden aan Provinciale Staten.

Met de afronding, openstelling en overdracht van de Sloeweg fase 2 aan de Provincie Zeeland en opheffing van de Tractaatweg B.V. zijn de risico's komen te vervallen.

Met betrekking tot de voorbereiding en uitvoering van het project N62 Sloeweg hebben PS de volgende besluiten genomen:

• 29 mei 2009: Voorbereidingskrediet beschikbaar stellen van € 8,850 mln.
• 21 december 2012: Aanvullend krediet beschikbaar stellen van € 43,844 mln. (totale krediet komt daarmee op € 52,7 mln.)
• 25 april 2014: Aanvullend krediet beschikbaar stellen (na aanbesteding) van € 5,3 mln. (totale krediet komt daarmee op € 58 mln.)
• 3 juli 2015: Project N62 Sloeweg in aangepaste vorm uitvoeren, de besluitvorming over de aansluiting Sloeweg-Bernhardweg opschorten en een aanvullend krediet beschikbaar stellen van € 18,5 mln. (totale krediet komt daarmee op € 76,5 mln.)
• 16 december 2016: Aanvullend krediet beschikbaar stellen van netto € 15,1 miljoen. (totale krediet komt daarmee op € 91,6 mln.)
• 16 december 2016: Besluit tot uitvoeren van de stervariant op aansluiting Sloeweg-Bernhardweg (fase 2)

Het project N62 Tractaatweg omvat het verdubbelen van de provinciale weg Tractaatweg vanaf de aansluiting op het tracé door de Sluiskiltunnel ten zuiden van Terneuzen tot aan de grens met België nabij Zelzate. Naast het verdubbelen van de weg worden tevens drie ongelijkvloerse aansluitingen gerealiseerd inclusief aansluiting op de bestaande aansluitende wegen en wordt het project landschappelijk ingepast.

De Tractaatweg maakt deel uit van de totale provinciale weg N62. Daaronder vallen tevens de Sloeweg, de Westerscheldetunnel en de Sluiskiltunnel. De provincie heeft voor de voorbereiding en uitvoering van het project een aparte overheids-B.V. opgericht, de Tractaatweg B.V. De rol- en taakverdeling is in verschillende stukken vastgelegd (overeenkomst van opdracht tussen Provincie en Tractaatweg B.V, de bevoegdheidsverdeling tussen GS en PS en de statuten van de Tractaatweg B.V.).

• Verbeteren van de capaciteit van de weg: Door het verdubbelen van het aantal rijstroken kan de weg meer verkeer verwerken. Daarmee wordt een goede doorstroming van het verkeer gewaarborgd;
• Verbeteren bereikbaarheid: Met het realiseren van de ongelijkvloerse aansluitingen verbetert de bereikbaarheid van de omliggende kernen en die van de industrie in de Kanaalzone;
• Verbeteren van de verkeersveiligheid: Dit wordt onder andere bereikt door de aanleg van een middenberm tussen de 2x2 rijstroken. Ook het aanleggen van ongelijkvloerse aansluitingen levert een bijdrage aan het vergroten van de verkeersveiligheid.

Eind oktober 2018 is de Tractaatweg opengesteld voor het verkeer en in februari 2019 heeft de definitieve oplevering en overdracht aan de Provincie Zeeland plaatsgevonden, waarmee de doelstellingen zijn gerealiseerd. Overeenkomstig de planning is tevens de uitvoeringsorganisatie Tractaatweg B.V. opgeheven eind oktober 2019. Het project is per 31 december 2019 afgesloten met een voordelig financieel resultaat van € 14,25 miljoen. De eindafrekening is begin 2020 vastgesteld en aangeboden aan Provinciale Staten.

Met de afronding, openstelling en overdracht van de Tractaatweg aan de Provincie Zeeland en opheffing van de Tractaatweg B.V. zijn de risico's komen te vervallen.

Met betrekking tot de voorbereiding en uitvoering van het project N62 Tractaatweg hebben PS de volgende besluiten genomen:

• PS 29 mei 2009: Voorbereidingskrediet beschikbaar stellen van € 7,850 mln.
• PS 6 juni 2014: Aanvullend krediet beschikbaar stellen van € 52,150 mln. (totale krediet komt daarmee op € 60 mln.)
• PS 11 december 2015: Instemmen met het oprichten van de Tractaatweg B.V.
• PS 15 april 2016: Vaststellen van de bevoegdheidsverdeling tussen GS en PS m.b.t. de Tractaatweg B.V.
• PS 9 juni 2017: Herschikking budget voor onderhoud n.a.v. aanbesteding: totale krediet komt daarmee op € 64 mln. en voor het onderhoud is de komende 15 jaar € 4,2 mln. beschikbaar

Het project Waterdunen is een grote gebiedsontwikkeling van ruim 350 ha ten westen van Breskens. Kustversterking gaat hier gepaard met hoogwaardige verblijfsrecreatie en natuur- en landschapsontwikkeling. Het is daarmee te beschouwen als een voorbeeld van de Deltawerken 2.0. Waterdunen is een aansprekend project, waarin de kernwaarden van de provincie tot uitdrukking komen: concreet, inspirerend, kleurrijk, eerlijke samenwerking, dienstverlenend, ambitieus, dynamisch en zelfverzekerd. Het wordt een bijzonder en aantrekkelijk gebied, zowel voor de echte natuurkenners en vogelaars als voor bewoners en verblijfsrecreanten, met een aanzienlijke sociaaleconomische impuls voor de (krimp)regio. Waterdunen draagt met de getijdennatuur bij aan het natuurherstel van de Westerschelde. Vanaf 2013 wordt gewerkt aan de daadwerkelijke aanleg. Het grootste gedeelte van de grondwerkzaamheden hebben al plaatsgevonden. Waterdunen is al duidelijk zichtbaar in het veld.

Het doel van Waterdunen is drieledig: 

• Een oplossing voor kustveiligheid. Duinen en dijken ter hoogte van Breskens vormen één van de Nederlandse zwakke schakels. Met de gekozen wijze van kustversterking is de veiligheid voor 200 jaar gegarandeerd (Op grond van deze doelstelling die destijds is vastgesteld in het kader van het project Zwakke Schakels is de kustversterking bij Waterdunen ingericht. Inzichten over klimaatontwikkeling wijzigen echter voortdurend. Het is de vraag of deze stelling, 200 jaar, ook in de toekomst houdbaar blijft.);
•  Met de getijdennatuur, een groot slikken- en schorrengebied, draagt Waterdunen bij aan het met België afgesproken natuurherstel van de Westerschelde;
• Door de combinatie van kustversterking, (recreatie) natuurontwikkeling en hoogwaardige verblijfsrecreatie ontstaat een voor recreanten uiterst aantrekkelijk gebied, zowel voor de echte natuurkenners en vogelaars als voor bewoners en verblijfsrecreanten. Dit zal leiden tot seizoenverlenging en een aanzienlijke sociaaleconomische impuls voor de (krimp)regio. Bovenstaande doelen bereiken we in samenwerking en afstemming met de andere bij Waterdunen betrokken partijen (Waterschap Scheldestromen, Gemeente Sluis, Het Zeeuwse Landschap en Molecaten) en met de omgeving.

In 2019 zijn de volgende werkzaamheden en acties gerealiseerd:

• de aanleg van de inlaatkreek met bodembescherming en verkeersbrug;
• het amoveren van de laatste wegen in Waterdunen en afwerking van de laatste eilanden van het toekomstige recreatieterrein;
• de aanleg van het recreatieve middenpad op de eilanden en alle voetgangersbruggen (Walendijkbrug wordt begin 2020 afgerond);
• de ingebruikname van getijdenduiker waardoor het watersysteem in Waterdunen zout is geworden;
• de afronding van de afspraken met het Waterschap Scheldestromen voor de grondoverdracht heeft plaatsgevonden;
• de voorbereiding voor de aanleg van recreatiepaden is gestart (uitvoering gepland voor 2020);
• de bezoekersstrategie voor Waterdunen met de partners is opgesteld (om in 2020 verder uit te werken);
• de communicatie over de uitvoering en de beleving van Waterdunen.

In 2019 is het risicodossier per kwartaal bijgehouden om de beheersmaatregelen te optimaliseren en om input te leveren voor de berekening van de post onvoorzien in de GREX. De post onvoorzien ziet (met name) toe op het groene (natuur) deel van de GREX, het niet geactiveerde deel. De post onvoorzien in het rode (recreatieondernemer en geactiveerde) deel van de GREX is gespecificeerd in de kostencategorieën en is beperkt van omvang. De risicoanalyse vormt tevens input voor de planning. Voor Waterdunen is door PS besloten tot een knip tussen de uitvoerings- en beheerfase. De risico’s van de uitvoeringsfase zijn onderdeel van het groot project Waterdunen en daarmee de GREX. De risico’s van de beheerfase zijn dit niet en worden meegenomen in de berekening van het provinciaal risicoprofiel zoals weergegeven in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. 

Risico's Waterdunen uitvoering

Voor Waterdunen is een belangrijk risico het definitief openen van de getijdenduiker in relatie tot het waterbezwaar. Waterschap en provincie werken samen met een extern adviesbureau aan een analyse om te komen tot een breed gedragen oplossingsrichting waarin belangen van betrokken partijen zijn meegewogen. In de GREX 2020 (vastgesteld door PS in december 2019) is een zo goed mogelijke inschatting gemaakt van de eventuele oplossingsrichtingen en bijbehorende financiële consequenties en risico’s. Het saldo van de GREX is door dit risico onder druk komen te staan.

Risico's Waterdunen beheer

In de beheerfase is de provincie voor enkele jaren mede-risicodrager voor de inlaatkreek en de zandvang. Bij het inschatten van mogelijke oplossingsrichtingen voor het verder openstellen van de getijdenduiker is ook een mogelijk risico naar voren gekomen dat betrekking heeft op de beheerfase van Waterdunen.

De scope van het project Waterdunen is vastgelegd in het inrichtingsplan (Gedeputeerde Staten, 2009), dat als onderlegger heeft gediend voor het door Provinciale Staten op 1 oktober 2010 vastgestelde inpassingsplan. Als gevolg van grondonderhandelingen en een nadere detaillering richting uitvoering heeft een aantal wijzigingen in de scope plaats gevonden, die in de 1e herziening van het inpassingsplan (PS, 13 december 2013) zijn vastgelegd. In de PS vergadering van 4 november 2016 is de GREX 2017 vastgesteld, waarin de knip tussen uitvoering (GREX) en beheer (provinciale begroting) is geëffectueerd. De GREX 2019 is tijdens de PS vergadering van 7 december 2018 vastgesteld. Een geactualiseerde GREX 2020 is in de PS vergadering van 13 december 2019 vastgesteld.

Het programma Natuurpakket Westerschelde richt zich op het realiseren van 600 ha estuariëne natuur, volgens het Convenant Rijk-Provincie (2005), in lijn met de ontwikkelingsschets 2010. Een centraal beoogd effect is natuurherstel van de Westerschelde. Ook wordt gewerkt aan nevenopgaven zoals landbouwflankerend beleid, de ontwikkeling van een Grenspark en de impuls voor de gemeenten Hulst en Sluis. Begin 2020 is het programma grotendeels in de uitvoeringsfase. Ten aanzien van natuurontwikkeling zal het meerdere jaren duren om definitief vast te stellen of alle beoogde esutariene natuur ter plaatse is gerealiseerd. Ten behoeve hiervan is een monitoringsonderzoek opgezet. 

Het realiseren van:

• Hertogin Hedwigepolder (350 ha);
• Uitbreiding Zwin (22 ha);
• Middengebied Waterdunen (121 ha) en Perkpolder (35 ha);
•  Buitendijks (5 deelprojecten 210 ha);
•  Landbouwflankerend beleid (subsidie € 7,7 mln. en grondruilbank € 5,3 mln.);
• Overige afspraken (Grenspark, regionale impuls Hulst en Sluis en de monitoring).

• Afgerond zijn de projecten Perkpolder, Baalhoek en Knuitershoek en Zwin die in beheer worden overgedragen;
• Voortgaan met de uitvoering van het deelproject Waterdunen (zie betreffende paragraaf);
• Afronding van de restpunten waaronder overdracht en beheer dijk Zwin;
• Start realisatie van de deelprojecten in de Hedwigepolder, Bath en Ossenisse;
•  Voorbereiding van optionele projecten Zimmerman en Schorverjonging;
• Invulling geven aan de overige afspraken (landbouwflankerend beleid, Grenspark, regionale impuls Hulst en Sluis en de monitoring).

• Een politiek/bestuurlijk risico voor het ministerie van Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit en de Provincie is dat de afgesproken 600 ha estuariëne natuur niet wordt gerealiseerd. In reactie op de achtste voortgangsrapportage (waarmee de Europese Commissie is geïnformeerd over de Herijking) heeft de Europese Commissie de minister van LNV geïnformeerd dat de ingebrekestelling is opgeheven. Daarmee is het risico dat Europa alsnog niet instemt met de verschillende projecten geweken.  De ingebrekestelling door Europa is 24 januari 2019 ingetrokken
• Er zijn juridische risico’s die de realisatie van projecten in gevaar kunnen brengen, variërend van het niet verkrijgen van  verlengingen van vergunningen, het niet voldoen aan vergunningsvoorwaarden etc.; In de loop van 2019 zijn PFAS en de vernietiging van de PAS door de Raad van State bijgekomen.  Op dit moment brengt dit de doelstellingen nog niet in gevaar. 
• Er zijn risico’s met betrekking tot fouten of nalatigheden die verwijtbaar zijn als gevolg waarvan het Rijk toch financiële claims bij de Provincie neerlegt;
• Er zijn risico’s op conflicten tussen stakeholders waardoor de realisatie van het programma in gevaar komt

• Besluit 7 oktober 2005 Voorstel PS invulling Schelde Estuarium;
• Besluit 30 januari 2006 Convenant Rijk en Provincie Natuurpakket Westerschelde;
• Brief van 8 november 2016 over de voortgang van het NPW programma aan PS;
• Brief van 7 september 2017 Nota herijking Natuurpakket Westerschelde aan PS.

Dit project omvat de verhuizing van de nu in Doorn gevestigde Van Braam-Houckgeestkazerne en het Logistiek Complex Maartensdijk naar de nieuw te realiseren Michiel Adriaanszoon de Ruyter Kazerne (MAR-kazerne), conform het in 2012 genomen Rijksbesluit en de met het Rijk in 2014, 2015 en 2016 gesloten overeenkomsten.

Binnen Defensie is een uitvoeringsorganisatie opgericht, om de verhuizing tot stand te brengen. Defensie, met het Rijksvastgoedbedrijf (RVB), is verantwoordelijk voor de bouw van de MAR-kazerne Vlissingen. 

Het provinciale project is primair gericht op het nakomen van de per brief van augustus 2012 door de Provincie bevestigde toezegging voor het om niet en bouwrijp beschikbaar stellen van de gronden. Deze toezegging is gedaan vanwege de grote positieve sociaaleconomische gevolgen van de kazerne. Op de schaal van de Zeeuwse arbeidsmarkt zijn de effecten enorm. De 1780 arbeidsplaatsen op de kazerne zelf zorgen voor nog eens 385 extra arbeidsplaatsen bij toeleveranciers en als gevolg van consumptieve bestedingen (‘Impact Marinierskazerne Vlissingen’, Ecorys, 21 januari 2013). Deze 2165 nieuwe banen kunnen een breed uitstralingseffect hebben op o.a. onderwijs en voorzieningen in Zeeland. Dit is mede afhankelijk van de woonplaatskeuze van de kazernemedewerkers. Provinciale inzet is gericht op het maximaliseren van de sociaaleconomische gevolgen. De provincie functioneert daarnaast voor Defensie als regionaal aanspreekpunt.

In het onderdeel gebeurtenissen na balansdatum in de jaarrekening is naar aanleiding van de twee voorgenomen besluiten d.d. 14 februari 2020 van het Kabinet een nadere toelichting opgenomen inzake de financiële verwerking van dit groot project.

Het doel van het project MAR-kazerne is om in nauwe samenwerking met de Gemeente Vlissingen en  het Waterschap Scheldestromen:

• De door de Provincie gedane toezegging, om de gronden om niet en bouwrijp aan te leveren, gestand te doen;
• Defensie in staat stellen de kazerne zo snel mogelijk, tegen zo laag mogelijke kosten en met draagvlak binnen de regio te realiseren;
• Maximalisatie van de (economische en maatschappelijke) effecten van de kazerne voor de Zeeuwse samenleving te bewerkstelligen.

Op het moment dat het eerste projectdoel bereikt is (na het aanleveren van de grond, het afkopen van het bouwrijp maken, c.q. uitvoeren van de vierde overeenkomst, en het realiseren van de wegontsluiting en nutsvoorzieningen), zal een expliciet keuzedocument worden opgesteld over de wijze van voortzetting van het project, gericht op de twee resterende doelen.

Door de voorgenomen besluiten op 14 februari 2020 van het Kabinet komen deze doelen in een ander daglicht te staan. Desondanks blijft het belangrijkste doel de maximalisatie van de sociaaleconomische structuurversterking voor de Zeeuwse samenleving te bewerkstelligen.

• Aanleg van de aantakking van de ontsluiting van MAR-kazerne aan de nieuwe rotonde ten noorden van de Buitenhaven;
• Afronding benodigde aanpassingen in nutsvoorzieningen door K&L-eigenaren;
• Begeleiding uitvoering bodemsanering en munitie-onderzoek en -ruiming;
• Voortzetting partneroverleg met Defensie en RVB over uitvoering overeenkomsten, vergunningentraject en overige door het rijk verzochte hulp/ondersteuning;
• Uitvoeren promotie-acties richting Doorn.

In 2019 zijn de benodigde aanpassingen van de ontsluitende infrastructuur afgerond en zijn diverse voorbereidingen en overleggen doorgezet in overleg met regionale partners en Defensie.

De voorgenomen verhuizing van het Korps Mariniers naar Vlissingen is in het voorjaar 2018 onderwerp van discussie geworden, in de media, binnen Defensie en tussen de Staatssecretaris en de Tweede Kamer. Op 14 februari 2020 heeft dit met de twee voorgenomen besluiten een nieuwe wending gekregen, inclusief een openbare mededeling naar de regio. Vanuit Zeeland is en wordt op alle fronten bij het Rijk aangedrongen op het onverkort uitvoeren van het besluit in 2012 en de met de regio gesloten overeenkomsten, dan wel een adequate en ruimhartige (financiële) compensatie, zodat ook de beoogde sociaaleconomische structuurversterking van de kazerne voor Zeeland daadwerkelijk bereikt worden. Per saldo resteren er naar verwachting geen directe (financiële) risico’s voor de provincie, rekening houdend met de toezegging vanuit het rijk voor compensatie van de reeds gemaakte kosten.

• Besluit november 2013: beschikbaar stellen van € 15 mln. voor project MAR-kazerne;
• Besluit juli 2014: vaststelling inpassingsplan;
• Bestuursovereenkomst Kostendeling Gronddossier MAR-kazerne, juni 2016.

In 2012 is Thermphos failliet gegaan. Thermphos was de enige overgebleven fosfor producent in Europa. Het is de eerste en enige locatie ter wereld waar het fosfor(slik) ook echt wordt opgeruimd. Dat blijkt een stuk weerbarstiger dan verwacht.

In 2014 is door Provincie Zeeland en Zeeland Seaports (ZSP) een deal met curatoren gemaakt. Er is uit de boedel een bedrag ad € 35 miljoen ontvangen voor de fase van veiligstelling van het Thermphos terrein. Dit houdt in het opruimen van de fosfor en het (bereikbare) radioactieve materiaal. Hier tegenover staat dat alle verplichtingen van de curatoren zijn overgenomen. Ten behoeve van de sanering heeft ZSP een dochtermaatschappij opgericht: Van Citters Beheer B.V. (VCB). VCB heeft een projectorganisatie, die de uitvoering van de werkzaamheden aanstuurt.

Voor de uitvoering van de saneringsactiviteiten werd in 2014 een Turnkey-overeenkomst (TKO) met een aannemerscombinatie afgesloten. Daarbij werd afronding voorzien in mei 2016. Door diverse problemen is deze datum ver overschreden. In maart 2017 heeft VCB besloten te TKO te ontbinden en is een nieuw Plan van Aanpak opgesteld, gebaseerd op een totale sanering van het voormalige Thermphos-terrein.

Het kabinet heeft in 2017, naar aanleiding van vragen vanuit Zeeland, besloten een commissie onder leiding van de heer Samsom in te stellen om onderzoek te doen naar de sanering van het Thermphos-terrein en te bezien of en zo, ja welke Rijksbetrokkenheid wenselijk is. Op 30 juni 2017 heeft de commissie haar opdracht ontvangen en die vervolgens vanwege de urgentie die werd gezien in zeer hoog tempo uitgevoerd. Op 23 augustus is het advies van de Commissie Samsom, onder de titel ‘Saneren doe je samen’, aan de Tweede Kamer en de Provincie Zeeland gestuurd.

Als uitvloeisel van het rapport Samsom is in december 2017 door het Rijk, NV Zeeland Seaports en de provincie Zeeland de financiële overeenkomst sanering Thermphos ondertekend. In deze overeenkomst hebben de drie partijen afspraken gemaakt over het ter beschikking stellen van een taakstellend budget van € 129,5 miljoen. In deze overeenkomst is in artikel 5 opgenomen dat financiële tegenvallers en meevallers ten opzichte van het taakstellende budget door Partijen in gelijke delen, namelijk ieder voor 1/3 deel, worden gedeeld. Door ondertekening van de financiële overeenkomst staat de provincie Zeeland dus voor 1/3 garant voor eventuele tegenvallers, die de risicoreserve van € 17,8 miljoen (als onderdeel van het totale taakstellende budget € 129,5 miljoen) te boven gaan, bij de sanering Thermphos. Begin 2018 is de Samenwerkingsovereenkomst tussen de partijen gesloten en zijn de benodigde middelen daadwerkelijk beschikbaar gekomen. Gezien de financiële bijdrage en de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor mee- en tegenvallers zal de Provincie als mede-opdrachtgever moeten sturen op de opdracht voor de sanering, de kosten en de risicobeheersing. Om hieraan invulling te geven worden kwartaalrapportages opgeleverd door VCB. Samen met het Rijk (ministerie van I&W) en Zeeland Seaports is verdere invulling gegeven aan de eisen die aan deze rapportages worden gesteld en zijn hierover afspraken in de Samenwerkingsovereenkomst opgenomen. VCB levert deze kwartaalrapportages en de stuurgroep ‘Sanering voormalig Thermphos terrein’ stelt de kwartaalrapportages vast, conform de afspraken in de Samenwerkingsovereenkomst. 

Het voormalige Thermphos terrein wordt door VCB gesaneerd conform het Plan van Aanpak.

Het doel van het project is:

•               het op een veilige en verantwoorde wijze ontvlechten, ontmantelen en slopen van de zich op het voormalige Thermphos terrein bevindende installaties en gebouwen, inclusief fundaties, wegen en ondergrondse infrastructuur tot een diepte van 2 meter onder maaiveld.

•               het voormalige Thermphos terrein zodanig te saneren dat het terrein na afloop van de werkzaamheden geschikt is voor nieuwe uitgifte als haven- en/of industrieterrein milieucategorie 5. Hierbij is het uitgangspunt dat het terrein milieu- en omgevingsveilig is volgens geldende wet- en regelgeving en de bodemkwaliteit voldoet aan de klasse industrie.

VCB in staat stellen de sanering onder de meest optimale omstandigheden de sanering uit te voeren. Onderdeel daarvan is dat tijdig de financiering door de drie financierende partijen wordt geregeld. De speciaal voor deze sanering ingestelde stuurgroep en bestuurlijk overleg zullen aan de hand van maand- en  kwartaalrapportages toezicht houden op de vastgestelde scope, planning, financiën en voortgang.

De Commissie Samsom verwacht - met de nodige voorzichtigheid - dat voor de sanering in totaal € 129,5 miljoen benodigd is vanaf 1 april 2017. De Commissie baseert dat bedrag op de base case qua kosten uit het Fakton-rapport (€ 106,5 miljoen), aangevuld met een risicoreserve van € 17,8 mln. en daarbovenop nog de indexering tot en met 2020 van in totaal € 5,2 mln. Het beeld van de commissie is dat hiermee een realistische kostenschatting is gepleegd. Aan de dekking van deze kosten dragen drie partijen bij: Provincie Zeeland, Rijk, Zeeland Seaports. De verdeling van de bijdragen is door de partijen vastgelegd in de 'financiële overeenkomst sanering Thermphos'.

Er is een risico van budget- en tijdsoverschrijding van de sanering. Indien één van deze of beiden plaatshebben dan zullen er meerkosten optreden. Deze worden dan door de drie financierende partijen ieder voor 1/3 gedragen. De provincie Zeeland staat op dit moment garant voor een derde van deze optredende meerkosten.

•               Overeenkomst van oktober 2014 tussen curatoren Thermphos, Zeeland Seaports (ZSP) en Provincie Zeeland betreffende onder meer de sanering en opruiming  van het  bedrijfsterrein van Thermphos en de overdracht van rechten van erfpacht en opstal.

•               Overeenkomst van oktober 2014 tussen ZSP en Provincie Zeeland, ter zake van de sanering van het Thermphos-terrein in Vlissingen.

•               Op 16 juni 2014 hebben Provinciale Staten besloten geen bedenkingen te hebben tegen de overeenkomsten zoals die toen voorlagen.

•               Statenvoorstel beschikbaar stellen van 1,1 miljoen euro 18 november 2016

•               Statenvoorstel beschikbaar stellen van 2,5 miljoen euro van 13 januari 2017.

•               Statenvoorstel Plan van Aanpak VCB 21 april 2017

•               Statenvoorstel beschikbaar stellen van 4,5 miljoen euro van 9 juni 2017

•               Statenvoorstel implementatie van het rapport ‘Saneren doe je samen’ (commissie Samsom)  en de dekking van de provinciale middelen op 3 en 10 november 2017