Uitgaven

2,04%
€ 6.322
x €1.000
2,04% Complete

Inkomsten

2,35%
€ 7.597
x €1.000
2,35% Complete

Saldo

9,66%
€ 1.275
x €1.000

8. Programma Energie op klimaat!

Uitgaven

2,04%
€ 6.322
x €1.000
2,04% Complete

Inkomsten

2,35%
€ 7.597
x €1.000
2,35% Complete

Saldo

9,66%
€ 1.275
x €1.000

Inleiding en ontwikkelingen

Terug naar navigatie - Inleiding en ontwikkelingen

De temperatuur op aarde stijgt en het klimaat verandert. Dit komt door de toename van broeikasgassen in de lucht. Klimaatverandering heeft grote gevolgen voor mens, natuur en milieu. Daarom nemen we maatregelen. Maatregelen om klimaatverandering te beperken door over te gaan op schone energie (energietransitie). En maatregelen om ons aan te passen aan het veranderende klimaat (klimaatadaptatie). 
De provincies hebben het Rijk aangeboden het voortouw te nemen in het klimaatbeleid. Ook omdat een Provincie in het waterbeheer vaste taken heeft.
In ons coalitieakkoord "Samen verschil maken" staan twee hoofdopgaven: energietransitie en klimaatadaptatie. De uitvoering daarvan vindt plaats in het uitvoeringsprogramma’s “Energie op Klimaat!” en “Woonplaats Zeeland”.

In Zeeland zijn de natuur en economie nauw met elkaar verbonden. 
De opgave voor de toekomst is om onze natuur en economie in evenwicht met elkaar te ontwikkelen. En dat binnen de eisen aan waterveiligheid. Tegelijk is wereldwijd, Europees én nationaal verband afgesproken om de CO2-uitstoot te beperken. De Provincie wil hier haar verantwoordelijkheid in nemen en het Zeeuwse deel van deze wereldwijde opgave behalen. Zo dragen we bij aan de wereldwijde en landelijke klimaatdoelen en om een aantrekkelijke vestigingslocatie te zijn en blijven. De uitdaging daarbij is om slimmer gebruik te maken van eindige - en deels schaarse – grondstoffen. En steeds meer gebruik te maken van biobased grondstoffen en materialen. Daarnaast moeten we fors meer energie duurzaam opwekken, energie besparen en willen we de ontwikkeling naar een kringloopeconomie aansporen. De weg naar een groene economie biedt veel kansen voor Zeeland, maar vraagt ook een grote inzet. Zowel van ons als van de Zeeuwse partners.

Ondanks het terugdringing van de CO2-uitstoot en het beperken van klimaatverandering, is de al ingezette klimaatverandering niet terug te draaien. De klimaatveranderingen zijn ondertussen steeds merkbaarder. De verwachting is dat we vaker te maken krijgen met extremere vormen van droogte, hitte en wateroverlast. En daarnaast te maken hebben met de stijgende zeespiegel. Om een goede leefomgeving te behouden moeten we ons daaraan aanpassen.

In 2019 en 2020 zijn stappen gezet in de uitwerking van de opgaven energietransitie en klimaatadaptatie. Dit heeft in 2020 geleid tot de vaststelling van de regionale energiestrategie (RES). Voor de energietransitie zijn verschillende pilotprojecten in uitvoering gebracht. Ook steunen we initiatieven die de CO2-uitstoot helpen verminderen. Dit doen we onder andere via onze deelname aan het fonds voor energietransitie van de Stichting Zeeuwse Publieke Belangen. En we geven zelf het goede voorbeeld. Bijvoorbeeld door duurzaam in te kopen en het inzetten van duurzame grond- weg- en waterbouw in onze infraprojecten. Dit breiden we waar mogelijk uit met andere overheden in de regio. 
In 2021 is ook de strategie voor klimaatadaptatie definitief geworden. De uitvoering geven we vorm in een programma aanpak. In 2021 zijn projecten uitgevoerd gericht op verduurzaming van mobiliteit en gebouwde omgeving. We hebben in 2021 klimaatadaptieve maatregelen genomen, zoals bijdragen aan groene daken en groene schoolpleinen. De lopende projecten zoet water bieden veel kennis en nieuwe projecten gaan van start. Bij het inspelen op klimaatverandering en uitvoeren van het Deltaprogramma zijn veel partijen betrokken. We zijn samen verantwoordelijk voor het uitvoeren van de acties. Juist door samen te werken kunnen we doelen behalen.

Speerpunten

Terug naar navigatie - Speerpunten
  • Opbrengst windenergie (op land): 700 MW in 2030 en zonne-energie: 1.000 MW in 2030.
  • Helpen met uitvoering SDR-roadmap “klimaatneutrale industrie 2050”.
  • Maatschappelijk verantwoord inkopen en duurzame aanbestedingen in de grond- weg- en waterbouw.
  • We voeren de regionale energiestrategie (RES) uit om de Zeeuwse CO2-doelen te behalen.
  • Uitvoeren acties uitvoeringsprogramma Klimaatadaptatie.

Maatschappelijk effect

Terug naar navigatie - Maatschappelijk effect

De uitstoot van CO2 (en andere gassen die eenzelfde werking hebben) worden verminderd en het gebruik van anders schaarse grondstoffen neemt af. De leefomgeving wordt aangepast aan veranderende (klimaat)omstandigheden waardoor inwoners en bezoekers van Zeeland kunnen leven in een veilige, aangename en klimaatbestendige leefomgeving.

Energietransitie

Terug naar navigatie - Energietransitie

Het klimaat verandert ende zeespiegel stijgt door de uitstoot van broeikasgassen. Fossiele grondstoffen worden schaars. Daarom is wereldwijd, in Europees én nationaal verband afgesproken om de CO2-uitstoot te beperken. Hier is een transitie in onze energievoorziening voor nodig. De Provincie Zeeland wil hier haar verantwoordelijkheid in nemen en het Zeeuwse deel van deze wereldwijde opgave realiseren.

Ambitie:
Het doel (maatschappelijke effect) is om met elektriciteitsproductie, mobiliteit, verwarming en industrie 49% minder CO2 uit te stoten in 2030. De uiteindelijke stip op de horizon is 95% CO2-reductie in 2050. Verschillende partijen in Zeeland willen dit proces samen vormgeven en uitvoeren.

Inzet:
De Regionale energiestrategie (RES) is de Zeeuwse vertaling van het mondiale en landelijk klimaatakkoord en vormt de koepel van de Zeeuwse energieaanpak: Parijs op z’n Zeeuws. Via het samenwerkingsplatform Zeeuws Energieakkoord hebben meer dan honderd partijen hier aan gewerkt. Provincie Zeeland is één van de initiatiefnemers en betalende partners. De provinciale rol in dit samenwerkingsproces is voornamelijk regisseur, aanjager en linking pin naar landelijk klimaatbeleid. In de RES is de Zeeuwse strategie bepaald om te komen tot een duurzame gebouwde omgeving, mobiliteit en elektriciteitsproductie. In de RES wordt voor de verwarming van de gebouwde omgeving een apart spoor uitgewerkt via de zogenaamde regionale structuurvisie warmte. We ondersteunen gemeenten bij het maken van warmtetransitieplannen per dorp/wijk. Voor de energietransitie in de industrie is het samenwerkingsplatform Smart Delta Resources (SDR) opgericht. De Provincie is één van de deelnemende partijen. Ook voor een energie-neutrale industrie maken we een strategie en uitvoeringsprogramma.

Proces:
Energietransitie is een vraagstuk dat via netwerksturing wordt aangepakt. In het Zeeuws Energieakkoord werken meer dan honderd partijen samen aan de energietransitie in de RES. Dit netwerk kent een bestuurlijk en een ambtelijk kernteam, waarin de provincie, Zeeuwse gemeenten, waterschap, netbeheerder DNWG en ontwikkelingsmaatschappij Impuls vertegenwoordigd zijn. Zij sturen de dagelijkse gang van zaken aan, en besluiten over het proces. De gedeputeerde voor energie is voorzitter van de RES. De inhoud wordt vanuit de verschillende sectoren bepaald door alle relevante Zeeuwse partijen zoals bedrijven, maatschappelijke organisaties, burgercoöperaties en onderwijsinstellingen. Halverwege 2020 is de RES 1.0 door alle Zeeuwse overheden vastgesteld. Aansluitend start de uitvoering en vindt concretisering van de strategie plaats via de regionale structuurvisie warmte. Ook vindt een doorontwikkeling plaats richting een RES 2.0. Smart Delta Resources (SDR) is een industrieplatform waarvan de grootste industriële bedrijven van Zeeland (incl. de Gentse Kanaalzone en Bergen op Zoom) lid zijn. Ook de provincie Zeeland is lid en zit in de board waar besluitvorming plaatsvindt. Ondersteuning en projectleider worden geleverd door ontwikkelingsmaatschappij Impuls.

Doelstelling

Terug naar navigatie - Doelstelling

Doelstelling

Terug naar navigatie - Doelstelling

Klimaatadaptatie en voldoende zoet water

Terug naar navigatie - Klimaatadaptatie en voldoende zoet water

Zeeland beheerst in 2050 de effecten van klimaatverandering (van hitte, droogte, wateroverlast en waterveiligheid) en voorziet in een optimalisatie van waterbeschikbaarheid en gebruik van zoet water. Om hiertoe te komen, wordt in 2021 een Klimaatadaptatie Strategie Zeeland opgesteld.

Een duurzaam bodemgebruik en goede kwaliteit van grond- en oppervlaktewater, waterpeilen die voldoen aan normering en duurzame bescherming tegen overstromingen zoals aangegeven in de Europese Kaderrichtlijn Water (2027) en de Europese Richtlijn Overstromingsrisico’s (2021).

O

In 2021 zijn de Klimaatadaptatie Strategie Zeeland en het Zeeuw Deltaplan Zoetwater opgesteld. De uitvoering van de Kaderrichtlijn Water loopt via het waterschap. In 2021 is de Europese Richtlijn Overstromingsrisico’s geactualiseerd op basis van de Zeeuwse situatie.

Acties

Energietransitie

Terug naar navigatie - Energietransitie

In 2030 stoot de Zeeuwse samenleving 49% minder CO2 uit in elektriciteitsproductie, mobiliteit, verwarming en industrie.

G

Met het Zeeuwse industriecluster en in het Zeeuws Energie Akkoord is overeenstemming over de doelstelling om 49% minder CO2 uit te stoten dan in 1990.

Acties

Trendindicatoren

Terug naar navigatie - Trendindicatoren

Trendindicatoren

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

Emissie van broeikasgassen in ton CO2 -eq/jaar

10.029.031

9.913.316

9.786.080

9.724.725

7.534.737

Nnb

Nnb

Aantal (semi)publieke laadpunten EV**

273

400

472

557

822

1257

1953

Energiegebruik Gebouwde Omgeving per inwoner

41,15 GJ

40,51 GJ

39,63 GJ

39,75 GJ

39,51 GJ

37,82 GJ

Nnb

Energiegebruik Mobiliteit*

* exclusief scheepvaart en visserij

14.494 TJ

14.382 TJ

14.286 TJ

14.225 TJ

14.481 TJ

Nnb

Nnb

Energiegebruik Industrie en Energie

92.767 TJ

91.590 TJ

94.101 TJ

91.828 TJ

57.878 TJ

50.787 TJ

 

Klimaatstresstesten

 

 

 

6

13

 

 

Normering regionale keringen

 

 

 

 

Fase 1 afgerond

 

 

Projecten proeftuin zoet water

 

1

3

3

4

 

 

** Aantal installaties in december van het desbetreffende jaar.

Doelindicatoren

Terug naar navigatie - Doelindicatoren

 

Doel

Indicator

Stand 2019

Stand 2020

Streefwaarde 2021

Stand 2021

Einddoel

Hernieuwbare energie (klimaatmonitor RWS)

PJ

5,9 PJ

6,4 PJ

6,8 PJ

 

2030: 10,5 PJ

Emissie van broeikasgassen (klimaatmonitor RWS)*

Totale emissie broeikasgassen (uitgedrukt in CO2-equivalenten) in absolute aantallen (in tonnen uitstoot)

7.534.737

Nnb

 

Nnb

2030: 49% minder dan 1990 (ntb**)

Uitvoeren klimaatstresstesten

Aantal

13

 

n.v.t.

n.v.t.

14

Uitvoeren projecten zoet water

Aantal

1

 

5

 

5

Uitvoeren projecten regionaal waterbeheer

Aantal

 

 

3

 

3

Opstellen klimaatadaptatie strategie

Aantal

0

 

1

1

1

* emissie van broeikasgassen heeft betrekking op de totale energetische CO2-emissies volgens de verbruiksbenadering in de Klimaatmonitor en de overige broeikasgasemissies
** de reductie van alle broeikasgassen in Zeeland t.o.v. basisjaar 1990 volgens de verbruiksbenadering is (nog) niet te bepalen in de Klimaatmonitor door het ontbreken van gegevens voor het basisjaar

 

Wat mag het kosten?

Terug naar navigatie - Wat mag het kosten?
Bedragen x €1.000
Exploitatie Begroting 2021 Wijzigingen C2021 Begroting 2021 NW Rekening 2021 Restant
Lasten
080101-Uitvoering klimaatadaptatie en voldoende zoet water 276 104 380 395 14
080103-Energietransitie 1.283 174 1.456 1.310 -146
089999-Ambtelijke inzet 2.921 16 2.937 2.889 -48
Totaal Lasten 4.480 294 4.774 4.593 -181
Baten
080101-Uitvoering klimaatadaptatie en voldoende zoet water 0 0 0 40 40
080103-Energietransitie 16 1.674 1.690 2.410 720
Totaal Baten 16 1.674 1.690 2.450 760
Gerealiseerd saldo van baten en lasten -4.463 1.380 -3.083 -2.143 940
Onttrekkingen
980899 Bestemmingsreserves-Pr.8 -2.340 -2.807 -5.147 -5.147 0
Toevoegingen
980899 Bestemmingsreserves-Pr.8 83 1.646 1.729 1.729 0
Mutaties reserves 2.257 1.161 3.418 3.418 0