Uitgaven

10,1%
€ 30.165
x €1.000
10,1% Complete

Inkomsten

3,22%
€ 10.266
x €1.000
3,22% Complete

Saldo

98,9%
€ -19.899
x €1.000

3. Programma Landelijk gebied, natuur en landbouw

Uitgaven

10,1%
€ 30.165
x €1.000
10,1% Complete

Inkomsten

3,22%
€ 10.266
x €1.000
3,22% Complete

Saldo

98,9%
€ -19.899
x €1.000

Inleiding en ontwikkelingen

Terug naar navigatie - Inleiding en ontwikkelingen

Ook voor landbouw en natuur is dit bijzondere jaar niet ongemerkt voorbij gegaan. Buiten is veel werk wel gewoon door kunnen gaan. Voor de landbouw waren er knelpunten bij de afzet van producten en de inzet van arbeid. De belangstelling voor de natuur was ongekend groot, wat de beheerders voor uitdagingen met het toezicht stelde. Ondanks dit bijzondere jaar zijn veel van de doelstellingen en acties uit dit programma toch goed voortgegaan, hoewel er her en der vooral wat projecten waar nieuwe samenwerking en processen aan de orde waren vertraging hebben opgelopen.

De uitdaging voor het realiseren van een volhoudbare landbouw is onverminderd groot. Op Europees niveau zijn stappen gezet om te komen tot een volgende periode Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Deze afspraken bieden kader en houvast voor verdere regionale invulling. Voor Nederland zal dat vorm krijgen in een Nationaal strategisch plan (NSP) dat het komende jaar afgerond zal worden. Tegelijkertijd zijn er in afwachting daarvan afgelopen jaar afspraken gemaakt over de transitieperiode POP3, een verlenging van het bestaande uitvoeringskader. Daarmee kunnen we komende jaren ook in Zeeland verder met de ondersteunen op de route naar een volhoudbare landbouw.

Het stikstofdossier (zie hoofdstuk opgaven) heeft de noodzaak om hard door te werken aan herstel van de biodiversiteit en het halen van de afgesproken natuurdoelen nog eens onderstreept. Omdat de Provincie belangrijke taken heeft op het werkveld van de natuur ligt hier een majeure opgave. Aan het einde van het verslagjaar zijn de landelijke afspraken om hier een flinke slag in te slaan in het kader van het Programma Natuur naar uw Staten toegezonden. Komende jaar zullen deze afspraken tussen Rijk en Provincies per provincie worden vertaald in een concreet programma van maatregelen de komende 10 jaar.

In het kader van de uitwerking van het klimaatakkoord zijn door Rijk en provincies stappen gezet om te komen tot een bossenstrategie. Realiseren van bos kan een belangrijke bijdrage leveren aan de CO2-problematiek. De landelijke bossenstrategie is voor Zeeland uitgewerkt in de Zeeuwse Bosvisie. Komend jaar zal deze vertaald moeten worden naar de uitvoering.

Zoals hiervoor ook al is aangegeven, heeft juist dit jaar het belang van het buitengebied als ruimte om te recreëren nog eens nadrukkelijk onderstreept. Als provincie zetten we in om de aantrekkelijkheid van het landelijk gebied te vergroten. We doen dit door het stimuleren van een toeristisch mobiliteitsnetwerk (wandel- en fietsknooppunten), aanleg van voorzieningen om natuur- en landschapswaarden zichtbaar en beleefbaar te maken, (natuur)gebieden nog toegankelijker te maken en aandacht te schenken aan de (ontstaans)geschiedenis van het landschap, waaronder de verkrijging van de Unesco-status Geopark. We willen een grotere betrokkenheid van de maatschappij bij de natuur bereiken. De eerste resultaten zijn zichtbaar. Voor komend jaar ligt er een programma van verschillende initiatieven klaar voor de uitvoering.

 

Speerpunten

Terug naar navigatie - Speerpunten
  • In vervolg op de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) met diverse ministeries, gemeenten, waterschappen en andere Provincies inzetten op een lange termijn beleidsaanpak van ‘vervuilende stoffen’;
  • Ondersteunen initiatieven die bijdragen aan de transitie naar een volhoudbare of meer natuurinclusieve landbouw: met name het  verbeteren bodemvruchtbaarheid, zoet water beschikbaarheid, landschappelijke diversiteit (biodiversiteit);
  • Het vormgeven van een Zeeuwse kringloopagenda met in het bijzonder aandacht voor eiwittransitie;
  • Ondersteunen initiatieven die bijdragen aan het versterken van de positie van de boer in de voedselketen;
  • Bij voldoende vraag vanuit de markt het ondersteunen van initiateven ter versterking van de biologische sector;
  • Ondersteunen van kennisontwikkeling, onderwijs en innovatie in de agrarische sector;
  • Voortzetten van pilots op vrijwillige basis zoals bufferzones rondom Natura2000 gebieden, akkervogelgebieden en invulling geven aan aangenomen moties voor biodiversiteit in het landelijk gebied;
  • Afronden Passende Beoordelingen voor snijden zeegroente, rapen scheldieren,  pieren steken, evenementen en vliegbewegingen zoals afgesproken bij de totstandkoming van de beleidsnota Natuurwetgeving;
  • Implementeren stimuleringsregeling voor innovatieve projecten om wildschade aan gewassen te voorkomen zoals afgesproken bij de totstandkoming van de beleidsnota Natuurwetgeving;
  • Actief oppakken exotenbestrijding zoals afgesproken bij de totstandkoming van de beleidsnota Natuurwetgeving;
  • Voortzetten uitvoeren pilot pro-actieve soortenbescherming waarbij voorafgaand aan ontwikkelingen mitigerende maatregelen worden genomen zodat hindernissen op voorhand worden weggenomen, voortvloeiend uit de Natuurvisie;
  • Vaststellen Natura 2000 beheerplan voor de Manteling van Walcheren en het Natura 2000 beheerplan voor de Kop van Schouwen;
  • Binnen de restant opgave van het Natuurnetwerk Zeeland kijken in hoeverre kansen bestaan voor bos en binnen de bestaande natuur kijken naar mogelijkheden voor omvormen van ambitietypen naar bos.
  • Samen met externe partijen een bosaanpak bij compensatie ontwikkelen.

Beleidskader

Terug naar navigatie - Beleidskader

Reguliere taken

Terug naar navigatie - Reguliere taken
  • Verstrekken subsidies voor natuurbeheer;
  • Subsidieverlening aan Collectief Poldernatuur, die vergoedingen aan agrariërs uitkeert;
  • Subsidieverlening aan de Faunabeheer Eenheid, die het Faunabeheerplan opstelt;
  • Het (mede)opstellen van Natura 2000 beheerplannen;
  • Vergunningverlening in het kader van wet Natuurbescherming voor gebiedsbescherming en soortenbescherming;
  • Uitvoering van herstel- en instandhoudingsmaatregelen (o.a. PAS) in bestaande Natura 2000 gebieden en het Natuurnetwerk Zeeland;
  • Subsidie verstrekken aan IVN, Nationaal Park Oosterschelde, Stichting Het Zeeuwse Landschap, Stichting Landschapsbeheer Zeeland en Terra Maris;
  • Uitvoeren taak zelfrealisatie, verwerving en vervreemding van gronden en tijdelijk beheer van gronden in combinatie met landbouwkundige structuurverbetering;
  • Monitoring en beoordeling van natuurkwaliteit;
  • Rapportage aan de Staatssecretaris, de Tweede Kamer en Provinciale Staten via de jaarlijkse Voortgangsrapportage Natuur.

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Natuurontwikkeling

Terug naar navigatie - Natuurontwikkeling

Het Natuurnetwerk Nederland moet in 2027 worden afgerond. De Zeeuwse opgave is nog circa 802 hectare tot en met 2027 (per 1-1-2020) en ligt op perceelsniveau vast in het Natuurbeheerplan Zeeland.

G

Het Natuurnetwerk Nederland is vormt een samenhangend landelijk netwerk van natuurgebieden, natuurontwikkelingsgebieden, beheergebieden en verbindingszones. Het doel van het natuurnetwerk is het behoud en de versterking van het aantal soorten in het wild voorkomende planten en dieren. Sinds de jaren negentig wordt aan dit netwerk gewerkt. In 2020 is de restant opgave op basis van verwerving van natuurhectares en inrichting van Natuur afgenomen naar 725 hectare op 31-12-2020, met dien verstande dat de definitieve afwikkeling van enkele projecten van de openstelling 2020 eerst begin 2021 zullen worden afgerond in verband met enkele juridische dilemma's.

 

Acties

Natuurbeheer

Terug naar navigatie - Natuurbeheer

Partijen in staat stellen een actief natuurbeheer te voeren om de kwaliteit van natuur en landschap in Zeeland in stand te houden. Het gaat hierbij om beheer van natuurgebieden, agrarisch natuurbeheer, faunabeheer en monitoring.

G

Het grootste deel van het Natuurnetwerk Zeeland wordt beheerd door terreinbeherende organisaties en particuliere grondeigenaren. Het natuurbeheer is in 2020 uitgevoerd conform de landelijke systematiek van de Subsidieregeling Natuur en Landschap (SNL). De SVNL is de provinciale subsidieverordening voor de subsidiëring van beheer en monitoring van natuurgebieden van het Natuurnetwerk Zeeland en van het agrarisch natuurbeheer. Deze subsidie dekt 75% van de gemiddelde beheerkosten. Bij de subsidieverlening SNL worden zesjarige afspraken met de beheerders gemaakt. In deze afspraken worden ook de instandhoudingsdoelstellingen voor Natura 2000-habitattypen en -soorten meegenomen. Met de gecertificeerde beheerders zijn tevens de jaarlijkse gesprekken gevoerd. In het monitoringplan is opgenomen wat er aan monitoring gedaan moet worden en door wie dit moet worden uitgevoerd. Over monitoring en evaluatie vindt regelmatig overleg plaats met de terreinbeheerders. In oktober vinden er jaargesprekken plaats met de beheerders. Daarbij bespreken we de voortgang van het beheer aan de hand van drie standaard agendapunten: 1- Is het beheer in het afgelopen jaar volgens de beschikking uitgevoerd of is er afgeweken van de beschikking. 2- Welke ontwikkelingen zijn voorzien voor het volgende subsidiejaar? 3- welke kwaliteitsbeoordelingen zijn uitgevoerd en wat zijn de uitkomsten.

Acties

Natuurherstel

Terug naar navigatie - Natuurherstel

Het realiseren van herstel van bestaande natuur om een gunstige staat van instandhouding van natuurgebieden te bereiken binnen en buiten Natura2000.

G

De natuurherstelmaatregelen die genomen worden in het kader van het PAS gaan gewoon door. Deze herstelmaatregelen zijn gericht op het herstel van natuurwaarden in de stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden. De provincie Zeeland ligt voor de herstelmaatregelen in Natura-2000 gebieden op schema zoals ook blijkt uit de voortgangsrapportage van BIJ12 van september 2020. Een aantal herstelmaatregelen in het natuurnetwerk waren in 2020 het verwijderen van Amerikaanse vogelkers in diverse gebieden, het project Meeuwenduinen en diverse werkzaamheden in o.a. de gebieden Zuidgors, Kwistenburg, Neeltje Jans en de inlagen 1887 en 2005.

Acties

Natuurbescherming

Terug naar navigatie - Natuurbescherming

Structureel beschermen van de aanwezige Zeeuwse natuur en qua omvang en kwaliteit in tact houden.

G

Dit betreft een continue proces waarbij de door de provincie wettelijk toebedeelde taken op grond van de Wet natuurbescherming en Wet algemene bepalingen omgeving uitgevoerd worden.  Door het beoordelen van plannen en projecten die mogelijk een negatief effect hebben op beschermde gebieden, soorten en houtopstanden wordt de Zeeuwse natuur beschermd en qua omvang en kwaliteit in tact gehouden en waar mogelijk verbeterd. De instrumenten die de provincie daarvoor in handen heeft zijn vergunningen, ontheffingen, herplantplicht en verklaringen van geen bedenkingen.

Acties

Natuurverbreding/beleving

Terug naar navigatie - Natuurverbreding/beleving

Zorgen voor draagvlak en betrokkenheid van de samenleving door het realiseren van natuurverbreding en -beleving is verschoven naar het hoofdstuk Fysieke Leefomgeving.

--

Acties

Een volhoudbare landbouw

Terug naar navigatie - Een volhoudbare landbouw

Bevorderen van een op lange termijn volhoudbare landbouw en een goed rendement.

G

Op de eerste plaats wordt samen met de relevante sectoren geinvesteerd in het verder vormgeven van beleidsdoelen en beleidskader op provinciaal niveau en in afstemming met Rijksbeleid en nieuwe EU GLB. Daarnaast werken we op de tweede plaats, denken en doen combinerend, aan een groot aantal concrete projecten die onder andere in het kader van POP3 gehonoreerd zijn en worden  voorbereidingen voor nieuwe openstellingen getroffen, samen met de sector. Bij de afzonderlijke acties worden voorbeelden van deze projecten aangegeven.

Acties

Trendindicatoren

Terug naar navigatie - Trendindicatoren

Trendindicatoren

2019

2020

2027

Omvang Nieuwe natuur gerealiseerd

4911 ha

4988 ha

5713 ha

Natuurbeheer Aantal ha natuurareaal in beheer met contract

17.370

17.810

nvt

Living Planet Index *

6,4%

6,4%

nvt


* In 2019 is de Living Planet Index (LPI-index) op provinciaal niveau van CBS beschikbaar gekomen. De biodiversiteit is tov 1990 met 6,4% toegenomen. De LPI is echter een algemene index en er zijn grote verschillen binnen soortgroepen en tussen gebieden. Hiertoe komt elke 3 jaar een aparte rapportage voor naar PS om meer op detail te informeren.

 

Doelindicatoren

Terug naar navigatie - Doelindicatoren

Doel

Indicator

Stand 2019

Stand 2020

Streefwaarde 2020

Einddoel

Volhoudbare landbouw

Aantal ondernemers betrokken bij  nieuwe kennistrajecten                             

0

 

100

 

Natuurontwikkeling

Aantal ha nog te realiseren nieuwe natuur

802 (1-1-2020)

 

725 (31-12-2020)

0 (omvang is dan 5713 ha)

Natuurbescherming

Via de VRPZ geldt ruimtelijke bescherming via bestemmingsplannen

100%

 

100%

100%

Natuurbescherming

Actuele natuurbeheerplannen voor alle Natura2000 gebieden

5

 

7

7

Natuurverbreding

Aantal kilometer wandelnetwerk

2100 km

 

2100 km

2100 km

Natuurbeleving

Percentage toegankelijke beleefbare nieuwe natuur

>90%

 

Minimaal 90%

Minimaal 90%

 

Wat mag het kosten

Terug naar navigatie - Wat mag het kosten
Bedragen x €1.000
Exploitatie Begroting 2020 Wijzigingen 2020 Begroting 2020 NW Rekening 2020 Restant
Lasten
030101 Natuurontwikkeling 3.314 5.364 8.678 8.133 -545
030102 Natuurbeheer 12.658 -2.373 10.285 10.070 -215
030103 Natuurherstel 4.244 -671 3.573 3.481 -92
030104 Natuurbescherming 761 -366 395 187 -208
030105 Natuurverbreding/beleving 2.372 77 2.449 2.246 -203
030106 Volhoudbare landbouw 309 -14 295 298 3
039999 Ambtelijke inzet 2.981 46 3.027 2.988 -39
Totaal Lasten 26.638 2.064 28.702 27.404 -1.299
Baten
030101 Natuurontwikkeling 1.026 1.250 2.276 5.435 3.159
030102 Natuurbeheer 800 -800 0 53 53
030103 Natuurherstel 0 0 0 33 33
030104 Natuurbescherming 293 -65 228 319 91
030106 Volhoudbare landbouw 0 0 0 15 15
Totaal Baten 2.119 385 2.504 5.855 3.351
Gerealiseerd saldo van baten en lasten -24.520 -1.679 -26.198 -21.549 4.650
Onttrekkingen
980399 Bestemmingsreserves-Pr.3 62 -4.473 -4.411 -4.411 0
Toevoegingen
980399 Bestemmingsreserves-Pr.3 0 2.034 2.034 2.761 728
Mutaties reserves -62 2.439 2.377 1.650 -728