Niet in de balans opgenomen verplichtingen en rechten

In de vergadering van Provinciale Staten (hierna: PS) van 8 juli 2016 is door Gedeputeerde Staten (hierna: GS) toegezegd een overzicht aan PS te verstrekken van het totaal door de provincie verstrekte garantstellingen. In onderstaand overzicht zijn alle door de provincie verstrekte garanties én borgstellingen opgenomen. In dit overzicht is aangegeven:

• De instelling waarvoor garant of borg wordt gestaan
• De hoofdsom van de garant- of borgstelling
• Welk deel (percentage) van de borgstelling voor rekening is van de provincie
• De hoogte van de opgenomen lening die valt onder de garantie/borgstelling (door de partij waarvoor de provincie borg/garant staat)
• Looptijd van de garantstelling
• Korte beschrijving van de garant- of borgstelling

Voor een volledig beeld zijn in het overzicht 2 garantstellingen (NSP SE en Wamco2) opgenomen die niet rechtstreeks door de provincie zelf verstrekt zijn maar door North Sea Port waarin de provincie deelneemt.

Het financiële risico voor de provincie bedraagt maximaal het provinciale aandeel in het bedrag dat de instelling aan leningen heeft aangetrokken die vallen onder de garantie.

Garantstelling/borgstelling verstrekt aan	Hoofdsom garantie/borg	Deel van de garantstelling voor rekening van de provincie	Looptijd	Restantbedrag opgenomen lening per 1-1-2022	Restantbedrag opgenomen lening per 31-12-2022	Kenmerk en looptijd
Bedragen x € 1.000
Garantstelling North Sea Port SE (voorheen Zeeland Seaports)	380.000	190.000	1-1-2028	251.600	193.483	De provincie Zeeland en de gemeenten Borsele, Terneuzen en Vlissingen staan garant. Provincie Zeeland voor 50%. North Sea Port SE heeft in het kader van de fusie een vrijwaring verleend aan de garanten voor de situatie dat de garanten worden aangesproken onder de garanties die zij hebben afgegeven.
Garantstelling Warmco2	65.000	32.500	geen einddatum	60.000	59.250	De provincie Zeeland en de gemeenten Borsele, Terneuzen en Vlissingen staan tevens garant voor WarmCO2. Provincie Zeeland voor 50%. North Sea Port SE heeft in het kader van de fusie een vrijwaring verleend aan de garanten voor de situatie dat de garanten worden aangesproken onder de garanties die zij hebben afgegeven.
Garantstelling GBE Aqua	354.550	263.330	31-7-2027	354.550	263.330	Provinciale Staten besloten in 2021 om de aandelen Evides te ontvlechten uit PZEM. Hiervoor is GBE Aqua B.V. opgericht en is een garantie verstrekt aan GBE Aqua om de aandelen Evides van PZEM te kunnen kopen. De garantie die de Provincie Zeeland heeft afgegeven heeft betrekking op de totale omvang van de lening. De lening loopt van 2021 tot en met 2027.
Gemeente Hulst	3.300	3.300	31-12-2026	0	0	Zeeland is uitgetreden uit het project Perkpolder. Hiervoor in de plaats is een garantstellingsovereenkomst gesloten tussen Hulst en de Provincie.
Groenfonds	172.016	6.365	1-4-2023	958	588	Zeeland staat garant voor het Zeeuwse aandeel van de door het Groenfonds opgenomen convenants leningen.
Garantstelling Zeeuwse Bibliotheek	4.000	2.680	18-7-2030	2.571	2.286	Garantstelling voor een kredietfaciliteit van € 4 miljoen afgesloten bij de Nederlandse Waterschapsbank (NWB) wordt jaarlijks in 14 gelijke termijnen afgelost. Hoofdsom bedraagt € 4 miljoen, Zeeland staat voor 67% garant.
Totaal	978.866	498.175		669.679	518.937

Geschillen, al of niet bij een arbitragecommissie of gerechtelijke procedure, worden niet vermeld in afwachting van een (gerechtelijke) uitspraak. Indien noodzakelijk worden deze wel genoemd in de paragraaf weerstandsvermogen.

De Gemeenschappelijke Regeling Zeeland Seaports (GR ZSP) is per 1 juli 2019 opgeheven. Op 26 juni 2019 zijn door de GR ZSP de aandelen in North Sea Port SE overgedragen aan de Provincie Zeeland en de gemeenten Borsele, Terneuzen en Vlissingen. Eveneens op 26 juni 2019 zijn North Sea Port Netherlands N.V., de Provincie Zeeland en de gemeenten Borsele, Terneuzen en Vlissingen de ‘Garantieovereenkomst 2019’ (Overeenkomst tot herziening van de garantie- en dienstverlenings- overeenkomst d.d. 16 december 2010 en het Addendum GDO ('Verlaging Plafond GR Garanties') d.d. 29 juni 2018) aangegaan. Op 18 december 2019 is de GR ZSP ontbonden. De Provincie Zeeland en de gemeenten Vlissingen, Borsele en Terneuzen (garanten) staan garant voor de financiële verplichtingen die ten laste van North Sea Port Netherlands N.V. (voorheen Zeeland Seaports) zijn aangegaan voor zover opgenomen in artikel 3.1.1 van de Garantieovereenkomst 2019.

In het kader van de garantstelling voor de leningenportefeuille en de daarbij behorende banklijnen hebben garanten (voorheen de GR ZSP) een hoofdsomgarantie aan diverse banken afgegeven voor een totaalbedrag van € 412.269.973 (per 30 november 2021 expireerde een kasgeldlening/rekening courant van € 280 miljoen. In 2022 heeft een gedeeltelijke herfinanciering van deze lening plaatsgevonden tot een bedrag van € 124 miljoen). Naast deze garantstelling tussen garanten en de banken hebben garanten in de Garantieovereenkomst 2019 afspraken met North Sea Port Netherlands N.V. gemaakt omtrent de maximale omvang van de leningenportefeuille. In de Garantieovereenkomst 2019 zijn afspraken gemaakt dat North Sea Port Netherlands N.V. maar tot € 380 (2022) miljoen aan leningen mag opnemen. Het betreft hier dus twee aparte overeenkomsten. Eén tussen garanten en de banken en één tussen garanten en North Sea Port Netherlands N.V. . Het aangaan van banklijnen die de totale hoofdsom te boven gaan zorgt ervoor dat North Sea Port Netherlands N.V. meer keuzemogelijkheden heeft bij het aantrekken van leningen. Door deze flexibiliteit kan North Sea Port Netherlands N.V. optimaal gebruik maken van de concurrentie tussen de verschillende banken en zullen de rentelasten van North Sea Port Netherlands N.V. lager zijn dan zonder deze flexibiliteit. Dit komt het resultaat van North Sea Port Netherlands N.V. ten goede. De totale schuld van North Sea Port Netherlands N.V. uit hoofde van leningen en kredieten bedroeg op 31 december 2022 € 193,5 miljoen.

De garantstelling voor € 380 miljoen betreft een hoofdsomgarantie. Indien de banken de NSP SE (voorheen GR ZSP) zullen aanspreken op deze garantie zijn daar bijkomende kosten aan verbonden. Dit betreft dan rentekosten en vergoedingen. De omvang van deze kosten zijn afhankelijk van de situatie op de rentemarkt op dat moment. Deze extra kosten vallen niet onder de in de Garantieovereenkomst 2019 opgenomen maximum van € 380 miljoen. Deze bijkomende kosten komen hier bovenop. Op dit moment staat de North Sea Port SE tevens garant voor eventuele leningen die de SE moet aangaan wanneer derden jegens NSP SE een beroep doen op de WarmCO2 garantie. Op dit moment staat NSP SE met betrekking tot WarmCO2 voor € 65 miljoen garant. De schuld bedraagt per 31 december 2022 nog € 59,25 miljoen.

Op 23 juli 2021 hebben Provinciale Staten besloten om de aandelen Evides te ontvlechten uit PZEM. Om dit te bewerkstelligen is GBE Aqua B.V. opgericht en hebben Provinciale Staten besloten een garantie te verstrekken aan GBE Aqua om de aandelen Evides van PZEM te kunnen kopen. Op 18 november 2021 is GBE Aqua definitief opgericht en op 8 december 2021 heeft de aandelentransactie plaatsgevonden voor een bedrag van in totaal € 354,55 miljoen. GBE Aqua heeft voor dit bedrag een lening aangetrokken. De totale omvang de lening is per 31-12-2022 € 263,3 miljoen. Dit is ook het bedrag waar de Provincie garant voor staat. 

Wat is het doel, de looptijd en de hoogte van de garantstelling? 
De garantie die de Provincie Zeeland heeft afgegeven heeft betrekking op de totale omvang van de lening. Dit wil zeggen dat de Provincie Zeeland garant staat voor de rentekosten en aflossing. De Provincie Zeeland betaalt de kosten en/of aflossing als GBE Aqua dit niet kan voldoen uit inkomsten van Evides dividend of kapitaalstortingen van het PZEM dividend door de PZEM aandeelhouders. De lening is in eerste instantie aangegaan voor een looptijd van zes jaar, tot 2027. Als de inkomsten voor GBE Aqua achterblijven bij de prognose is het mogelijk dat er voor een gedeelte een nieuwe lening moet worden aangetrokken met mogelijk een langere looptijd. Wij schatten het risico als laag in dat aanspraak wordt gemaakt op de door provincie Zeeland afgegeven garantstelling.

In juni 2022 hebben de aandeelhouders PZEM een besluit genomen over het dividendvoorstel over 2021. Het voorstel is gedaan op basis van het dividendbeleid PZEM. Dit dividendbeleid is door de aandeelhouders goedgekeurd in de AvA van 18 november 2021. Op basis van de risico’s die in het dividendbeleid zijn beschreven, kunnen de uitkeringen van het dividend in enig jaar hoger of lager uitvallen. Over 2021 heeft de Provincie Zeeland in totaal een dividenduitkering van € 46 miljoen ontvangen. De aandeelhouders van PZEM die tevens aandeelhouder zijn in GBE Aqua hebben de verplichting het dividend door te storten aan GBE Aqua, tot het moment dat de lening in GBE Aqua is afgelost.

In het derde kwartaal van 2017 heeft PS besloten het project Perkpolder volledig over te dragen aan de gemeente Hulst, gezien de fase waarin het project zich verkeerde, en haar aandelen in Perkpolder Beheer BV te verkopen aan de gemeente Hulst. De gemeenteraad van de gemeente Hulst heeft besloten deze aandelen over te nemen en het project zelfstandig verder te zetten. In het vierde kwartaal van 2017 is de uittreding van de Provincie formeel tot stand komen. De provincie is per 1-1-2018 geen aandeelhouder meer en heeft haar grondvoorraad Perkpolder verkocht aan Perkpolder Beheer BV. De provincie staat na uittreding nog wel garant voor een maximum bedrag van € 3,3 miljoen ter beperking van de financiële risico’s van de gemeente Hulst. Deze garantie vervalt op 31 december 2026, tenzij partijen schriftelijk anders overeenkomen.

Tevens ligt een consultatie aan de Europese Commissie voor inzake mogelijke staatsteun in het kader van de ontwikkeling Perkpolder. Op basis van extern advies is de inschatting dat hier geen sprake is van staatssteun.

In 2016 is door de stichting ZB een lening afgesloten bij de Nederlandse Waterschapsbank NV (NWB) voor een bedrag van € 4 miljoen. Dit als vervolg op een eerdere lening bij de NWB van de rechtsvoorgangers van de ZB, t.w. de GR Zeeuwse Bibliotheek van de Provincie Zeeland en de gemeente Middelburg. De Provincie heeft voor deze lening met aflossing van de ZB samen met Middelburg aan de NWB per 18 juli 2016 een garantstelling verleend. Deze lening heeft een looptijd van 14 jaar, het aandeel in de garantstelling van betrokken overheden is 67% provincie en 33% gemeente Middelburg. Per 31-12-2022 bedraagt de restanthoofdsom van deze lening bijna € 2,6 miljoen.

Het Groenfonds heeft de bij de gewaarborgde geldleningen vermelde convenantlening afgesloten namens de gezamenlijke provincies voor de aankoop van natuurgebieden. De gelden zijn inmiddels uitgeput, echter we moeten nog wel de lening aflossen en rente betalen. Zeeland staat garant voor het Zeeuwse aandeel van de door het groenfonds opgenomen convenantsleningen. Het restant bedrag van de lening bedraagt op 31 december 2022 afgerond € 1 miljoen.

Voor print-, kopieer- en scanvoorzieningen is op 1 augustus 2019 een huurcontract afgesloten met Canon Nederland NV. Deze overeenkomst loopt tot 31 juli 2024 en kan dan met twee maal 1 jaar worden verlengd.

Voor rekening van de Provincie Zeeland uit hoofde van de gecentraliseerde taak voor Natuur zijn door de uitvoeringsorganisatie Rijksdienst voor ondernemend Nederland (RVO) meerjarige verplichtingen aangegaan. Dit betreffen verplichtingen op grond van (meerjarig) (agrarisch) natuurbeheer en (langlopende) natuur inrichtings- en functieveranderingscontracten. De totale nog openstaande verplichtingen per 31-12-2022 bij RVO bedragen € 7.113.818,65. 

De pensioenverplichtingen voor gepensioneerde GS-leden bedragen € 2,6 miljoen per 31-12-2022. 

De provincie heeft een verplichting om de Westerscheldetunnel in stand te houden tot 2033. Deze instandhoudingsbijdrage is bij de aanschaf van de aandelen van het Rijk vooruitbetaald door de provincie. Deze verplichting en vooruitbetaling blijken niet uit de balans.

Per 1 januari 2018 is in de CAO afgesproken dat elke medewerker een te besteden Persoonlijk Ontwikkelbudget (POB) heeft van € 5.000. Per 31 december 2022 is hiervan bijna € 2,0 miljoen niet besteed.

Aan Connexxion Openbaar Vervoer NV is op grond van de Wet personenvervoer 2000, de Concessie Openbaar Vervoer over de weg Provincie Zeeland 2015 - 2024 te verleend. De meerjarig beschikte gelden inzake de OV-concessies aan Connexxion betreft een meerjarige verplichting.

In het compensatiepakket ‘Wind in de Zeilen’ is voor de Provincie Zeeland een voorziene bijdrage opgenomen van € 20 miljoen aan het Delta Kenniscentrum voor de periode tot en met 2030. De definitieve hoogte, de wijze waarop deze bijdrage verstrekt wordt en in welke jaren dit mogelijk leidt tot een last voor de provincie moet blijken uit het businessplan dat ten grondslag dient te liggen aan de start van het DKC (naar verwachting medio 2022). De informatie uit het businessplan is bepalend voor de verwerking van deze bijdrage. 

Bestuursovereenkomst Zoetwatermaatregelen Zuidwestelijke Delta; de totale toegezegde bijdrage vanuit de provincie Zeeland bedraagt € 2,5 miljoen.

De definitieve hoogte van de toegezegde bijdrage is op het moment van afsluiten van de bestuursovereenkomst en/of opstellen van de jaarrekening 2022 nog niet vast te stellen. In overeenstemming met de grondslagen voor verantwoording van subsidielasten, zijn deze toegezegde bijdragen nog niet als last verantwoord in de jaarrekening 2022.

Bij besluit van 26 maart 2019 heeft GS aan de Stichting HZ University of Applied Sciences (HZ) een subsidie van maximaal € 12.000.000,- toegekend voor de realisatie van het Joint Research Center te Middelburg.

In het besluit zijn verschillende verplichtingen opgenomen die door de HZ moeten worden nagekomen aan de Provincie. Twee van de verplichtingen luiden als volgt:

1. De HZ dient het Joint Research Center gedurende minimaal 10 jaar na vaststelling van de subsidie niet voor een ander doel te gebruiken dan voor het doel waarvoor het complex is gerealiseerd,
2. Datgene na te laten wat de doelstelling van het JRC in gevaar brengt of verstoort, waarbij eveneens geldt dat niet meer dan 40% benut kan worden voor economische activiteiten.
   Indien zich hier op wijzigingen voordoen dient de HZ dit per ommegaande aan de Provincie te melden.

In februari 2020 is een uitvoeringsovereenkomst met de HZ afgesloten, waarin onder meer de notariële vastlegging van een kwalitatieve verplichting en een anti-speculatiebeding zijn uitgewerkt, alsmede de looptijd en de daarbij behorende sancties. Dit betekent dat indien de HZ de genoemde afspraken, binnen 10 jaar na vaststelling van de subsidie, niet nakomt zij een deel van de ontvangen subsidie terug moet betalen.