9-1 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

Het tarief voor provinciale opcenten in de begroting 2026 bedraagt 84,4 opcenten en wijzigt daarmee niet ten opzichte van 2025.

In het huidige verdeelmodel van het provinciefonds is een zogenaamde OEM korting verwerkt vanwege rendement op Overige Eigen Middelen van de provincies. Deze verdeling dateert uit 2011 toen Zeeland nog aanzienlijke dividendinkomsten ontving van (destijds) PZEM. Zeeland wordt hierdoor jaarlijks € 10 miljoen gekort in de provinciefonds uitkering. In IPO-verband is besloten dat de andere provincies Zeeland compenseren met een bedrag van totaal € 6,7 miljoen per jaar. Als voorwaarde gold dat Zeeland haar provinciale opcenten op het tarief motorrijtuigenbelasting voor drie jaar verhoogde om op de € 10 miljoen uit te komen. Voor de jaren 2019 tot en met 2021 was dit tarief opgehoogd van 82,3 naar 89,1 opcenten.

Het herstel van de weeffout voor de verrekening van de OEM korting moet via een aanpassing van het verdeelmodel van de algemene uitkering provinciefonds. In opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK), in samenwerking met het IPO, wordt dit verdeelmodel geactualiseerd. Sinds 2022 wordt gewerkt aan deze actualisatie. Tot op heden is nog geen bestuurlijke overeenstemming tussen provincies onderling over de uitkomsten. Het ROB heeft in 2024 een advies uitgebracht aan de fondsbeheerders over het concept verdeelmodel dat door CEBEON is opgesteld. In 2025 is besloten tot een tussenstap, met een kleine aanpassing van het huidige verdeelmodel. Het Rijk werkt nu aan een plan van aanpak om het verdeelmodel, rekening houdend met de adviezen van het ROB, verder aan te passen. Het streven is een nieuw verdeelmodel per 1 januari 2027 in te laten gaan. Vooruitlopend op de herziening is in IPO verband afgesproken om de compensatie met ingang van 2025 te laten vervallen. Via het Statenvoorstel Inzet ZEH dividend is door PS besloten op 27 december 2024 om de vervallen compensatie in 2025 te dekken uit het ZEH dividend.

Als vergoeding voor rente en risico wegens deelneming in het aandelenkapitaal van bedrijven ontvangt de Provincie dividend. Voor 2026 is rekening gehouden met dividendbaten van ZEH, de Westerscheldetunnel (WST), Stedin en GBE Aqua. Voor het ZEH dividend heeft PS een afwegingskader vastgesteld. De dividendbaten van de WST worden structureel toegevoegd aan de bestemmingsreserve WST en Sluiskiltunnel, waardoor wijzigingen van dividend geen invloed hebben op de budgettaire ruimte van de provincie. Het dividend van Stedin wordt toegevoegd aan de budgettaire ruimte. Het dividend van GBE Aqua wordt in het kader van het compensatiepakket Wind in de Zeilen gedeeltelijk gebruikt ter dekking van de bijdrage aan het Delta Climate Center (DCC). 

Dit betreft het saldo van de werkelijk ontvangen en betaalde rente.  De omvang neemt sterk toe als gevolg van dividenduitkeringen van ZEH. De middelen worden onder andere gestald bij de schatkist, gemeenten en waterschappen. Over het saldo ontvangen we rente. We verwachten over 2026 € 4,0 miljoen rentebaten. Zie voor verdere uitleg de paragraaf Financiering.

Hierin zijn opgenomen de budgettaire ruimte en de geraamde afwikkelverschillen voorgaande dienstjaren.