Uitgaven

5,27%
€ 19.252
x €1.000
5,27% Complete

Inkomsten

1,63%
€ 5.956
x €1.000
1,63% Complete

Saldo

1,04975523932676E+16%
€ -13.296
x €1.000

4 Programma Ondernemend Zeeland

Uitgaven

5,27%
€ 19.252
x €1.000
5,27% Complete

Inkomsten

1,63%
€ 5.956
x €1.000
1,63% Complete

Saldo

1,04975523932676E+16%
€ -13.296
x €1.000

Inleiding en ontwikkelingen

Terug naar navigatie - Inleiding en ontwikkelingen

Zeeland scoort op dit moment goed op economische cijfers zoals het bruto regionaal product, het werkloosheidscijfer en het inkomen per hoofd van de bevolking. Tegelijkertijd staat de Zeeuwse economie voor grote uitdagingen, zoals de krappe arbeidsmarkt, de plannen voor twee nieuwe kerncentrales en de transitie naar een klimaat neutrale economie. Sommige gebieden binnen Zeeland scoren niet hoog op brede welvaart en er zijn aspecten waar heel Zeeland laag scoort. Economische structuurversterking blijft dus belangrijk.

Drie grote uitdagingen vormen de basis voor onze economische inzet:

  • Het trekken en ontwikkelen van talent: De arbeidsmarkt in Zeeland is al decennialang erg krap en er is in Zeeland een gebrek aan hoger onderwijs en onderzoek. Vergrijzing en ontgroening zijn bedreigingen voor een vitale economie.
  • Een vitaal economisch “ecosysteem”. Door gebrek aan massa is het in Zeeland geen vanzelfsprekendheid dat bedrijven, onderwijsinstellingen en maatschappelijke organisaties met wederzijds profijt kunnen samenwerken. Innovaties, stevige kennisnetwerken maar ook ruimte voor bedrijven en bereikbaarheid zijn belangrijk.
  • De energietransitie: Bedrijven krijgen te maken met andere grondstoffen en energievormen. Hier te laat op inspelen kan leiden tot grote schade in de toekomst. Anderzijds is het ook een kans voor veel bedrijven en (nieuwe) sectoren om op in te spelen.

Onze speerpunten richten zich hierop.

Speerpunten

Terug naar navigatie - Speerpunten

Het versterken van de regionale economie doen we door in te zetten op:

Europa, Rijk en Regio

Om innovatie te stimuleren zijn subsidies nodig (Europees, nationaal en provinciaal). Ook fondsen die geld lenen helpen bij innovatie. Onze inzet:

  • Deelname aan de Europese programma’s OP Zuid, Just Transition Fund, POP 3, Interreg Vlaanderen-Nederland, Straits Committee (Comité van de Kanaalzone aan de Noordzee) en Interreg B en C: we willen de mogelijkheden van deze programma’s maximaal benutten voor Zeeland.
  • Voorbereiding en inzet Zeeland voor Toekomstig Cohesiebeleid na 2020 (samenwerking in Zuid-verband, IPO, met Vlaanderen).
  • Verschillende organisaties te ondersteunen die onderdeel uitmaken van de economische basisinfrastructuur. Bijvoorbeeld NV Economische Impuls Zeeland, EN-Zuid, het Roosevelt Institute for American Studies, Dockwize en Economic Board Zeeland.

Vestigingsklimaat, talent en kennis

Een gezonde economie heeft een passende infrastructuur voor onderwijs, goed personeel en goede ondernemers nodig. Onze inzet:

  • Het versterken van het imago van Zeeland als regio om te leven en te werken. Het behouden van het sterke imago als toeristische bestemming.
  • Samen met publieke en private partners (ondernemers, onderwijsinstellingen en overheden) te zorgen dat de arbeidsmarkt voldoende goed gekwalificeerde arbeidskrachten biedt. Zo kunnen we voldoen aan de vraag van de Zeeuwse werkgevers.
  • Het realiseren van Campus Zeeland, met focus op de thema’s water, energie en voedsel.
  • De onderwijs- en kennisinfrastructuur op het gewenste niveau te houden.

Innovatie, valorisatie en ontwikkelkracht

Zeeland heeft een goed klimaat voor vindingrijke ondernemers die innovaties omzetten in concrete producten of diensten. Tegelijk blijven we nog achter bij de rest van Nederland. Onze inzet:

  • Het verstevigen en uitbouwen van het regionale innovatie-ecosysteem en uitvoering te geven aan het Investeringsfonds Zeeland BV.
  • Het realiseren en versterken van Kennis- en Innovatienetwerken binnen iedere Zeeuwse economische sector.
  • De concurrentiepositie te verbeteren en werkgelegenheid te behouden.

Transitie naar een duurzame en klimaatneutrale economie

Voor de Zeeuwse economie zijn vernieuwing en duurzamer maken van onze sectoren belangrijk. Onze inzet:

  • Verduurzaming industrie (zie ook programma 'Energie en klimaat').
  • Het goed inpassen van de kernenergieambities van het Rijk.
  • Verandering naar een circulaire en biobased economie door het sluiten van kringlopen en het benutten van groene grondstoffen.

Reguliere taken

Terug naar navigatie - Reguliere taken

De Provincie zet zich in voor een sterke regionale economie en duurzame economische groei. Om dit te bereiken werkt de Provincie aan het vestigingsklimaat voor bedrijven en werknemers. Een sterke regionale economie kan niet zonder kennis en innovatie. De Provincie zorgt daarom voor goede randvoorwaarden en samenwerking met onderwijs- en onderzoeksinstellingen.

Maatschappelijk effect

Terug naar navigatie - Maatschappelijk effect

De Provincie Zeeland zet in op versterking van de Zeeuwse economie en de brede welvaart van de Zeeuwen. Dit betekent een combinatie van:

  • Het versterken van de innovatiekracht van het Zeeuwse bedrijfsleven met focus op de Zeeuwse economische sectoren.
  • Het verhogen van het Bruto Regionaal Product.
  • Voldoende werkgelegenheid én voldoende arbeidsaanbod op alle niveaus (van laaggeschoold tot wetenschappelijk).
  • Een sterk imago van Zeeland dat ervoor zorgt dat mensen hier graag komen leven werken en ondernemen.
  • Inzetten op de transitie naar een duurzame en circulaire economie. 

Doelstelling

Terug naar navigatie - Doelstelling

Doelstelling

Terug naar navigatie - Doelstelling

Europa, Rijk en Regio

Terug naar navigatie - Europa, Rijk en Regio

Om innovatie te stimuleren zijn subsidies nodig (Europees, nationaal en provinciaal). Ook fondsen die geld lenen helpen bij innovatie. Onze inzet:

  • Deelname aan de Europese programma’s OP Zuid, Just Transition Fund, NSP, Interreg Vlaanderen-Nederland, Straits Committee (Comité van de Kanaalzone aan de Noordzee) en Interreg B en C: we willen de mogelijkheden van deze programma’s maximaal benutten voor Zeeland.
  • Voorbereiding en inzet Zeeland voor Toekomstig Cohesiebeleid na de huidige Europese periode (samenwerking in Zuid-verband, IPO, met Vlaanderen).

Acties

Innovatie, valorisatie en ontwikkelkracht

Terug naar navigatie - Innovatie, valorisatie en ontwikkelkracht

Bedrijven moeten innoveren om concurrerend te blijven. Om te kunnen innoveren, hebben ze kennis, technologische infrastructuur en investeringsmiddelen nodig. We ondersteunen bedrijven door deze basisvoorwaarden te bieden.

Specifiek richten we ons ook op de concurrentiepositie van het mkb, met speciale aandacht voor familiebedrijven via projecten als Bedrijfsopvolging bij Zeeuwse Familiebedrijven, uitgevoerd door Dockwize en Impuls Zeeland. Op het gebied van visserij willen we stappen zetten in de richting van een economisch gezonde en duurzaam opererende visserijsector. We zetten in op een sector die goed en modern is toegerust en houdt in zijn bedrijfsvoering rekening houdt met natuurwaarden. 

Elders in deze begroting vindt u onze doelen ten aanzien van landbouw (programma 3) en toerisme (programma 2).

Acties

Transitie naar een duurzame en klimaatneutrale economie

Terug naar navigatie - Transitie naar een duurzame en klimaatneutrale economie

Alle sectoren, waaronder industrie, mobiliteit, bouw en energie, streven naar 55% CO2-reductie in 2030 en klimaatneutraliteit in 2050. Het verduurzamen van de industrie en het benutten van kansen in logistiek, bouw en mkb zijn cruciaal voor de economie van Zeeland. 

Circulaire Economie
Doel is om in 2030 het gebruik van primaire grondstoffen met 50% te verminderen en in 2050 een circulaire economie te bereiken, waar grondstoffen en producten continu worden hergebruikt. In Zeeland liggen kansen vooral in (wegen)bouw, industrie, havens en mkb. Maatschappelijk Verantwoord Inkopen stimuleert duurzamer marktgedrag in Zeeland.

Duurzame en Klimaatneutrale Industrie
Voor 2050 moet de Zeeuwse industrie overschakelen naar duurzame energie en grondstoffen. De mogelijke bouw van nieuwe kerncentrales in Borssele kan hierbij bijdragen, evenals de ontwikkeling van een waterstofhub en een nucleair kenniscentrum.

Het Rijk heeft Borssele aangewezen als voorkeurslocatie voor de bouw van twee nieuwe kerncentrales en onderzoekt of bedrijfsduurverlenging van de huidige kerncentrale mogelijk is. Wij werken aan het vervolg van het aangeboden voorwaardenpakket, ter voorbereiding op het eventuele besluit dat deze plannen doorgang vinden. In 2025 blijven wij met het Rijk overleggen over de uitwerking van dit voorwaardenpakket. Volgens de huidige planning zal begin 2025 duidelijk zijn hoe het vervolg voor de bedrijfsduurverlenging er uit ziet en welke vervolgstappen gezet moeten worden met de aandeelhouders van ZEH. Voor het eind van 2025 zal het Rijk een definitieve keuze maken voor de locatie van de nieuwe kerncentrales. Met de onderhandelingen en uitwerking van het voorwaardenpakket trekken wij samen op met de gemeente Borsele.

Acties

Vestigingsklimaat, imago en talent

Terug naar navigatie - Vestigingsklimaat, imago en talent

Het trekken, vasthouden en ontwikkelen van talent is een belangrijk onderdeel van het verbeteren van het Zeeuwse vestigingsklimaat. De focus ligt op onderwijs door het versterken van Campus Zeeland, het Delta Climate Center, en samenwerkingen met onderwijs- en onderzoeksinstellingen. Doel is een hoogwaardig onderwijs- en kennisaanbod te creëren, zowel voor reguliere als nicheopleidingen. We maken samen met partners een strategische onderwijsagenda.

Daarnaast wordt, onder andere via het ‘Aanvalsteam Arbeidsmarkt’, ingezet op een conjunctuurbestendige arbeidsmarkt, die kan voldoen aan de vraag naar voldoende gekwalificeerde arbeidskrachten voor ons bedrijfsleven. 

Tot slot werken we met diverse organisaties en bedrijven samen om het imago van Zeeland te verbeteren met de merkstrategie ‘Bouwen aan de delta van de toekomst’. Zeeland heeft een sterk imago onder toeristen, maar het imago voor wonen, werken en studeren blijft achter bij de kwaliteiten die wij als Zeeuwen al lang kennen. We willen voorkomen dat dit een economische belemmering wordt. Zeeland is aantrekkelijk om te leven, werken, studeren, ondernemen en recreëren, maar dit willen we buiten Zeeland beter onder de aandacht brengen.

Acties

Trendindicatoren

Terug naar navigatie - Trendindicatoren
Trendindicatoren 2021 2022 2023 2024  2025 (streefwaarde)
Beroepsbevolking (CBS) 197.000 199.000 207.000 212.000 215.000
Spanningsindicator vraag/aanbod arbeidsmarkt (UWV)

4,49 zeer krap

5,88 zeer krap (medio 2022)

6,62 zeer krap (Q1)

5,33 zeer krap (Q1)

4 krap

Innovatie-index (2-jaarlijkse EU-cijfer waarbij regio’s worden vergeleken)      105,6 (strong innovator) nog niet bekend 107

 Verleende Europese subsidies (cumulatief) 

742.740  5.450.426  28.574.831  30.478.647  niet van toepassing

Doelindicatoren

Terug naar navigatie - Doelindicatoren

Doelindicatoren

Stand 2023

Stand van zaken 2024

 

Streefwaarde 2025

Bruto-arbeidsparticipatie %

Ten opzichte van de totale beroepsbezoeking 15-75 jaar

74,2% nog niet bekend 75%

Werkloosheid (CBS)

2,5% 3% (Q2) 3%

Werkgelegenheid (CBS/LISA)

196.028 nog niet bekend 190.000
Werkgelegenheid in groei  (CBS)

2%

nog niet bekend 0,5%

Regionaal economische groei in % (CBS):

Zeeuws-Vlaanderen

Overige Zeeland

 

-5,5%

1,1%

 

nog niet bekend

nog niet bekend

 

1%

3%

Nieuwe bedrijfsvestigingen (Impuls)

2

nog niet bekend

5

Bruto regionaal product

Betreft % toename van het bruto regionaal product (BRP) ten opzichte van het voorgaande jaar.

In december 2024 komen nieuwe cijfers beschikbaar over de verslagjaren 2021, 2022 en 2023.

Voorlopige stand over 2022 is 17,2%

 nog niet bekend

 nog niet bekend

Imago (ranking Nederlandse provincies, Beerda Consultancy)

9 9

8

Vissersvloot

135

135

135

Wat mag het kosten?

Terug naar navigatie - Wat mag het kosten?
(Bedragen x € 1.000)
Doelstelling Begroting 2025
Lasten
040109-Vestigingsklimaat, imago en talent 3.952
040110-Innovatie, valorisatie en ontwikkelkracht 8.727
040111-Transitie naar een duurzame en klimaatneutrale economie 272
040112-Europa, Rijk en Regio 3.298
049999-Ambtelijke inzet 2.903
Totaal Lasten 19.152
Baten
040110-Innovatie, valorisatie en ontwikkelkracht 1.615
040112-Europa, Rijk en Regio 476
Totaal Baten 2.091
Gerealiseerd saldo van baten en lasten -17.061
Onttrekkingen
980499 Bestemmingsreserves-Pr.4 -3.865
Toevoegingen
980499 Bestemmingsreserves-Pr.4 100
Mutaties reserves 3.765
Resultaat na bestemming -13.296