Het Zeeuws Gebiedsprogramma en het Programma Natuur vormen de basis voor ons natuur- en landbouwbeleid. Daarvoor is 74 miljoen euro aan rijksgeld beschikbaar. Daarmee verbeteren we de natuur binnen en buiten de Natura 2000-gebieden, gaan we aan de slag met de opgaven in het landelijk gebied.
Daarnaast geven we uitvoering aan het Programma uitvoering landelijk gebied. Daarmee versterken we de interne uitvoeringskracht, onder andere door meer gebiedsgericht te werken.
Met het Programma Natuur en het Zeeuws Gebiedsprogramma zetten we in op een volhoudbare landbouw en een verbetering van de kwaliteit van onze natuur. Beide programma's zijn aanvullend op het landbouw- en natuurbeleid. Die richten zich op volhoudbare landbouw, natuurbescherming, -beheer en -herstel. Belangrijke Zeeuwse aandachtspunten bij de inzet op volhoudbare landbouw zijn:
- Het verbeteren van de beschikbaarheid van zoet water.
- Het verbeteren van de bodemkwaliteit in relatie tot plaats specifieke bemesting.
- Het verder ontwikkelen van de gewasbescherming in relatie met de functionele agrobiodiversiteit.
Als wij dit samen met de sector kunnen invullen en verzilveren zal dat tegelijkertijd leiden tot het terugdringen van verliezen van veldemissies en uitspoeling (waterkwaliteit). Daarnaast zullen wij ons inspannen de keten intensiever te betrekken bij het verder ontwikkelen van dit perspectief. Verdienvermogen van de agrarische ondernemer is namelijk een onlosmakelijk onderdeel van een volhoudbare landbouw.
De natuur in Zeeland is verweven met de verschillende Zeeuwse waardevolle landschappen. De natuur binnen deze landschappen is in kwaliteit en omvang nog niet op orde. Met name de staat van instandhouding van soorten en habitats van buitendijkse gebieden (kust- en deltawateren), delen van de duinen en het agrarisch gebied zijn matig tot zeer ongunstig. De Zeeuwse natuurmonitor laat zien dat de huidige beleidsinspanningen effect hebben. Maar een extra inspanning is noodzakelijk. We blijven daarom inzetten op:
- Het op orde houden van de basis: bescherming van de natuur en inzet op een actief natuurbeheer, faunabeheer en soortenbeleid.
- Het nakomen van de gemaakte afspraken voor natuurherstel en –ontwikkeling.
- Het benutten van kansen voor herstel van de biodiversiteit (Vogel- en Habitat Richtlijn).
Om tot echt herstel van de biodiversiteit te komen is meer nodig dan alleen bescherming van de bestaande natuur. Dat wat verdwenen is vraagt, waar mogelijk, om herstel. Binnen de wettelijke kaders onderzoeken we of we elke soort of habitat tot elke prijs in Zeeland moeten behouden, zonder afbreuk te doen aan de biodiversiteit.
Bij het formuleren van doelen en uitvoeren van acties in 2025 zijn we afhankelijk van de invulling van het hoofdlijnenakkoord en de regeerprogramma's van het Rijk. De koers van het Rijk is gewijzigd. Met het verdwijnen van het transitiefonds voor het landelijk gebied komen er minder middelen beschikbaar. Maar de opgaven op het gebied van zoet water beschikbaarheid, klimaat, biodiversiteit en stikstof zijn niet veranderd. Daarom gaan wij in 2025 verder met de uitvoering van de programma's, samen met onze gebiedspartners, bewoners, ondernemers en toeristen. Juist in een voor het landelijk gebied uitdagende tijd is het belangrijk om hen te blijven betrekken bij het landelijk gebied, de natuur en de landbouw. We blijven samen investeren in de aantrekkelijkheid en de beleefbaarheid van het landelijk gebied. Wij staan daarbij een integrale, brede aanpak van het landelijk gebied voor. Het gebiedenbeleid speelt daarbij een vooraanstaande rol. We blijven daarom inzetten op de vastgestelde Nota Natuurbeleving, maar doen een stap terug met betrekking tot ambtelijke inzet, zoals besloten in de voorjaarsnota 2024. Na het verkrijgen van de status Unesco Geopark voor de Schelde Delta in 2024, wordt deze status in 2025 verder vormgegeven.