Paragraaf Financiering

Deze paragraaf beschrijft de uitvoering van de financieringsfunctie door Zeeland. Financiering houdt voor de Provincie in dat er voldoende liquide middelen in kas zijn om aan alle financiële verplichtingen te voldoen. Hiervoor worden kortlopende leningen afgesloten waarbij het renterisico is afgedekt met een renteswap (voor uitleg zie "Financieringsbehoefte"). Daarnaast geven we inzicht in de financieringsbehoefte, rentelasten, het renteresultaat en de rentetoerekening.

Naast de provinciale kaders gelden de wettelijke kaders die zijn vastgelegd in:

• Wet financiering decentrale overheden (Wet fido).
• Ministeriële regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden (RUDDO).
• Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV).

In deze kaders staan onder andere richtlijnen over het aangaan en verstrekken van leningen, evenals het verstrekken van leningen en garanties of afgeven van waarborgen voor de publieke taak. Uitzettingen of derivaten moeten een voorzichtig karakter hebben en niet zijn gericht op het ontwikkelen van inkomen door het lopen van overmatig risico. In de ministeriële regeling staat wat minimaal onder prudente uitzettingen en een prudent gebruik van derivaten moet worden verstaan. De voorschriften richten zich op de tegenpartij (debiteurenrisico) en op het type instrument (marktrisico).

Wijzigingen ten opzichte van beleid 2022:

Er zijn geen beleidswijzigingen voor financiering in 2023 vergeleken met voorgaande jaren. 

• Zorgen voor de tijdige beschikbaarheid van de nodige financiële middelen
• Beheer van (tijdelijk) overtollige middelen
• Beheersen van financiële risico's
• Minimaliseren van de kosten bij het beheren van geldstromen en financiële posities

• Kasgeldlimiet: € 21,5 miljoen
• Renterisiconorm: € 61,3 miljoen

• Besluit Financieringsstatuut 2022 Provincie Zeeland
• Financiële verordening Provincie Zeeland 2017

Vanaf 2013 is de Wet verplicht Schatkistbankieren ingesteld. Dat houdt in dat de Provincie al haar overtollige liquide middelen moet aanhouden bij het Ministerie van Financiën. Dit kan in de vorm van een rekening courant of het plaatsen van (meerjarige) deposito’s. Onder voorwaarden mogen er ook leningen verstrekt worden aan medeoverheden, het zogenaamde onderling uitlenen. Er kan niet geleend worden bij de schatkist. Provincie Zeeland heeft gedurende het hele jaar 2023 middelen gestald bij de schatkist (zie overzicht uitzettingen en verstrekte geldleningen).

De zogeheten ‘kasgeldlimiet’ stelt een grens aan de korte financiering (7% van het begrotingstotaal, totale lasten). Dit betekent dat we investeringen tot deze kasgeldlimiet mogen financieren met leningen die een looptijd hebben van maximaal 1 jaar, waardoor het renterisico van korte financiering beperkt wordt.

De maximaal toegestane financiering met kort geld in 2023 bedraagt ongeveer € 21,5 miljoen (7% van het begrotingstotaal van € 307 miljoen). Uit onderstaand overzicht blijkt dat we de kasgeldlimiet over 2023 niet hebben overschreden:

Voor de vaste schuld is in de Wet fido ook een norm beschreven, de zogenaamde ‘renterisiconorm’. De renterisiconorm is het maximaal toegestane renterisico over langlopende schulden (looptijd > 1 jaar). Een langlopende schuld wordt ook wel vaste schuld genoemd. Het renterisico op deze leningen is afhankelijk van:

• Het gedeelte van de vaste schuld waarvoor de geldnemer een wijziging van de rente op basis van de leningsvoorwaarden niet kan beïnvloeden (renteherziening).
• Het gedeelte van de portefeuille aan vaste schuld dat in enig jaar geherfinancierd moet worden door het aangaan van nieuwe leningen (herfinanciering).

In de Wet fido, artikel 1 h, wordt de renterisiconorm gedefinieerd als een bedrag ter grootte van een percentage van het totaal van het begrotingstotaal van het openbare lichaam bij aanvang van het jaar. Voor Provincies is dit percentage 20% van het begrotingstotaal. Het begrotingstotaal voor 2023 bedraagt € 307 miljoen. De renterisiconorm voor Provincie Zeeland bedraagt € 61,3 miljoen.

In artikel 13 BBV is voorgeschreven dat de paragraaf financiering in ieder geval inzicht geeft in:

• de rentelasten
• het renteresultaat
• de financieringsbehoefte
• de manier waarop rente aan investeringen, grondexploitaties, en taakvelden wordt toegerekend

De behoefte aan inzicht in de kosten op de taakvelden en de behoefte om de manier van verantwoorden van rente in de begroting en jaarrekening te harmoniseren, hebben er toe geleid dat in het wijzigingsbesluit Besluit begroting en verantwoording (BBV) is opgenomen dat de rentekosten aan deze taakvelden moeten worden toegerekend door een (rente)omslag. De commissie BBV adviseert het renteschema hieronder in de paragraaf Financiering van de begroting en jaarstukken op te nemen. Omdat, per saldo, geen sprake is van van rentelasten maar van rentebaten, worden geen lasten toegerekend aan de taakvelden. 

Tabel renteschema (Bedragen x € 1.000)

Alle overtollige middelen dienen verplicht te worden gestald bij de schatkist volgens de Wet verplicht Schatkistbankieren.

1. Wachtgeldvoorziening van de voormalige Provinciale Stoombootdiensten (PSD): De middelen voor die voorziening zijn op lange termijn uitgezet. Rente en aflossingen op deze lening worden ieder kwartaal ontvangen tot en met 2028. 
2. Stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten (SVN): Aan SVN is in totaal € 3 miljoen aan leningen bestemd voor stimulering duurzame woningverbetering. Deze leningen mochten tot en met 2013 worden uitgezet, daarna zijn alle aflossingen voor de Provincie. 

Hieronder staat het overzicht van de verstrekte geldleningen en bij de schatkist aangehouden middelen: