Uitgaven

2,53%
€ 9.762
x €1.000
2,53% Complete

Inkomsten

0,25%
€ 999
x €1.000
0,25% Complete

Saldo

64,63%
€ -8.764
x €1.000

7 Programma Bestuur

Uitgaven

2,53%
€ 9.762
x €1.000
2,53% Complete

Inkomsten

0,25%
€ 999
x €1.000
0,25% Complete

Saldo

64,63%
€ -8.764
x €1.000

Inleiding en ontwikkelingen

Terug naar navigatie - Inleiding en ontwikkelingen

Goed openbaar bestuur
Goed openbaar bestuur is belangrijk voor onze inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties Zij hebben recht op een overheid die haar (wettelijke) taken goed en vlot uitvoert en een overheid die doet wat zij zegt. Daar zetten wij ons voor in. 

We zijn een signalerend openbaar bestuur geweest. Hiermee bedoelen we dat de Provincie aandacht heeft gevraagd voor Zeeland bij de te nemen nationale en Europese besluiten. De Zeeuwse samenleving kon hierdoor er zeker van zijn dat nationaal en Europees beleid en regelgeving voldoende rekening houden met Zeeuwse omstandigheden en wensen. 

Daarnaast hebben we met elkaar gewerkt aan een sterk openbaar bestuur in Zeeland. Een openbaar bestuur dat voldoende sterk was/krachtig was om samen met inwoners, bedrijven, instellingen en overheden haar schouders te zetten onder de grote opgaven voor Zeeland. 

Goed openbaar bestuur is ook veilig en weerbaar in de breedste zin van het woord. Een weerbare overheid moet zijn/haar functie zonder bedreiging, intimidatie of andere ondermijnende invloeden kunnen doen. De Provincie Zeeland wilde voorkomen dat haar diensten of producten worden misbruikt. Daarom hebben we – waar het vereist is of noodzakelijk wordt geacht volgens ons beleid- de Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Wet Bibob) toegepast. Met de inzet van de Wet Bibob beoordeelt de Provincie de achtergrond van een persoon of bedrijf en zijn zakelijke partners. We hebben ons ingezet voor het behouden en ontwikkelen van kennis en vernieuwing in het veiligheidsbeleid. We droegen bij aan het tegengaan van ondermijning en vergroten onze eigen weerbaarheid en integriteit en gaan hier ook in 2024 mee door. 

Goed openbaar bestuur betekende ook het goed uitvoeren van onze wettelijke taak als toezichthouder. Het provinciebestuur heeft toezicht gehouden op de ontwikkeling van de financiële positie van gemeenten en waterschap. De rol van de Provincie als controleur van de gemeenten/waterschap en de rol van de provincie als samenwerkingspartner met de Zeeuwse overhedenn, kunnen met elkaar in strijd zijn. Ons uitgangspunt was en is dat we steeds de juiste balans hebben gezocht hierin. Deze balans zullen wij in de toekomst blijven zoeken. Dit betekent dat we prikkels geven als het nodig is, maar altijd in gesprek gaan over het verbeteren van resultaten. 

Het belang van samenwerken als één overheid
Ontwikkelingen in de wereld en maatschappelijke vraagstukken zoals klimaatverandering, energie, stikstof, PFAS en wonen kunnen zorgen voor onzekerheid en onrust in de samenleving. Dit vroeg en vraagt meer dan ooit om een goed werkend, betrouwbaar en samenwerkend bestuur, dat, waar ieders eigen rol en verantwoordelijkheid van de verschillende overheden dat toelaat, optreedt als één overheid. Het vroegtijdig betrekken van inwoners, organisaties en bedrijfsleven bij maken van beleid is daarbij belangrijk. Zo krijgen we een beter beeld van wat er leeft in de samenleving. Om de grote maatschappelijke vraagstukken aan te kunnen pakken was en is slim samenwerken met onze partners belangrijk. Zowel in de regio als over de provinciale grenzen. We hebben daarom in verschillende samenwerkingsverbanden samen met de Zeeuwse gemeenten en het Waterschap. Naast samenwerking binnen de provincie bood de gunstige ligging Zeeland belangrijke (economische) kansen voor samenwerking met Vlaanderen, Brabant en Zuid Holland. Verder waren het rijk en Europa belangrijke partners om opgaven te kunnen realiseren. Het belang van samenwerking gaat in 2024 onverminderd door.

Speerpunten

Terug naar navigatie - Speerpunten

1.   De regio(samenwerking) versterken

  • Nauw samenwerken met de gemeenten

De opgaven waar overheden voor staan zijn ingewikkeld en vragen om nauwe samenwerking. Om invulling te geven aan de Zeeuwse opgaven hebben we ook in 2023 samengewerkt met de vijftien Zeeuwse overheden in het Overleg Zeeuwse Overheden (OZO). Deze samenwerking draagt onder andere bij aan het sterker maken van het bestuur. Daarnaast komt het OZO op voor de belangen van Zeeland (lobby) in Den Haag en Brussel. In 2023 richt het OZO de lobby vooral op afspraken over de vier grote opgaven met het rijk. De vier opgaven zijn wonen, stikstof,klimaatadaptatie en de energietransitie. Ook vroeg het OZO aandacht voor Zeeuwse onderwerpen zoals het tolvrij maken van de Westerscheldetunnel en de herverdeling van het gemeentefonds. 
Gemeenten krijgen geld van het rijk uit het gemeentefonds. Door het anders verdelen van taken sluit dit niet meer aan bij de huidige tijd. Daarom gaat het rijk het fonds opnieuw verdelen. 
Het huidige gemeentefonds houdt geen rekening met de bijzondere ligging en de bevolkingsopbouw van Zeeland. Het OZO brengt daarom deze Zeeuwse onderwerpen in den Haag goed onder de aandacht.

  • Gemeenten gaven ondersteuning in het uitvoeren van Regiovisies en het versterken van de gemeentelijke samenwerking.
  • Doorontwikkelen en uitvoeren van de aanbevelingen uit het OZO (Overleg Zeeuwse Overheden).

Er is in 2023 gewerkt aan de aanbevelingen over het bepalen van de aanpak op de langere termijn, het geven van sturing, het uitvoeren van lobby (het veelvuldig onder de aandacht brengen van de belangen van Zeeland) en het beter betrekken van de volksvertegenwoordigers. 

2.    Grensoverschrijdend samenwerken

  • Samen met Vlaanderen zorgden we voor een goede aanpak van knelpunten die spelen in de grensgebieden. Om dat te ondersteunen is in 2023 een professioneel secretariaat opgericht met INTERREG gelden.
  • Door het organiseren van werkbezoeken met Nederlandse en Vlaamse ministers, vertegenwoordigers van de Europese Commissie zijn de netwerken versterkt.

3.    Versterken van een veilig Zeeland
We droegen en dragen bij aan het weerbaar maken van het openbaar bestuur en uitvoering van de Wet Bibob. In 2023 hebben wij verder uitvoering gegeven aan het beleidsplan aanpak ondermijning. Van ondermijning is bijvoorbeeld sprake als criminelen (onderwereld) de diensten van onze samenleving (bovenwereld) gebruiken om hun illegale activiteiten voort te zetten. Zo raakt de bovenwereld met de onderwereld verweven. Dit kan zich onder andere uiten in bedreiging van de integriteit van het openbaar bestuur, overheidsambtenaren en bedrijfsleven. Ondermijnende criminaliteit is niet altijd zichtbaar. 
Ook in 2023 hebben we de weerbaarheid van het bestuur en van onze organisatie bevorderd. De in 2022 getekende Zeeuwse norm weerbare overheid was hierbij uitgangspunt. Specifieke aandacht hadden hierin:

  • De acties die voortvloeien uit de interne bewustwording van de eigen organisatie.
  • Het organiseren van een leerkring gericht op de Bibob APK samen met Noord-Brabant.
  • Vergroten bewustwording rondom informatieveiligheid.

We werkten hierbij breed samen met verschillende partijen op ambtelijke en bestuurlijk niveau. Denk hierbij aan andere Zeeuwse overheden en Provinciale Staten, maar ook aan uitvoeringsorganisaties zoals RUD-Zeeland (Regionale Uitvoeringsdienst),de DCMR (Dienst Centraal Milieubeheer Rijnmond) en de het Taskforce RIEC (Regionale Informatie- en Expertise Centra).

4.    Sterk netwerk- en relatiebeheer met den Haag en Brussel
We hebben evenementen georganiseerd op bestuurlijk niveau om zakelijke relatieste versterken. Dit is blijvend van belang voor het halen van de Zeeuwse doelen en plannen. We organiseerden daarnaast verschillende evenementen om Zeeland in Den Haag en Brussel meer onder de aandacht te brengen.

5.    Samenwerken met andere provincies
In andere provincies spelen vaak dezelfde vraagstukken. Daarom namen we in 2023 deel aan verschillende bestuurlijke adviescommissies van het Interprovinciaal overleg (IPO-verband). Ook zijn wij actief lid in het IPO bestuur. In 2022 hebben de provincies in het IPO afspraken al gemaakt om een belangrijke rol te vervullen bij de grote opgaven in de leefomgeving. Het gaat dan om wonen/bereikbaarheid, energietransitie en stikstofproblematiek. Dit doen we samen met het rijk en gemeenten en dit werd in 2023 gecontinueerd. 

6.    Een transparante overheid voor burgers
Ook in 2023 hebben wij proberen duidelijk te maken wat de taken van de Provincie zijn. Wij hebben laten zien hoe en waarom de Provincie Zeeland tot besluiten komt. Net als het vorige college wilde ook het halverwege vorig jaar aangetreden nieuwe college helder en eenduidig communiceren: naar maatschappelijke instellingen, bedrijven, media, andere overheden en bovenal de inwoners van Zeeland. Uiteraard zijn commissie- en Statenvergaderingen live te volgen (en terug te kijken), daarnaast hebben onder meer de website www.zeeland.nl, sociale media, het magazine IN ZEELAND, webinars en bijeenkomsten allemaal bijgedragen aan het laten zien waar de Provincie Zeeland voor gaat en staat

                                                                                                      

Beleidskader

Terug naar navigatie - Beleidskader

Reguliere taken

Terug naar navigatie - Reguliere taken

Commissaris van de Koning
Taken van de Commissaris van de Koning zijn: 

De Commissaris van de Koning stimuleert samenwerking tussen instellingen en organisaties in de provincie. De commissaris gaat regelmatig op werkbezoek bij de gemeenten in de provincie. Daarnaast heeft de commissaris een rol in het proces van benoeming of herbenoeming van burgemeesters. Hij maakt de eerste selectie van de kandidaten, en zorgt ervoor dat het proces volgens de regels gebeurt. Ook zorgt de Commissaris van de Koning ervoor dat de behandeling van bezwaarschriften en klachten goed verloopt. Vanuit zijn rol als Rijksorgaan heeft de commissaris de volgende taken:

  • Adviseren bij (her)benoemingen van kroonbenoemde burgemeesters.
  • Het benoemen van waarnemend burgemeesters.
  • Het Kapittel adviseren over Koninklijke onderscheidingen.
  • Toezicht houden op de veiligheidsregio's (bestuurlijk).
  • Het bemiddelen bij bestuurlijke problemen tussen gemeenten.
  • Gevraagd en ongevraagd adviseren van de regering.
  • Voorzitter Provinciale Regietafel Vluchtelingen Zeeland.

Daarnaast is de Commissaris van de Koning van Zeeland Doyen van de Kring van commissarissen van de Koning. De doyen is de voorzitter van de Kring van Commissarissen van de Koning. 

Gedeputeerde Staten
Taken van Gedeputeerde Staten zijn:

  • Het uitvoeren van Interbestuurlijk toezicht (financieel en algemeen) op gemeenten, waterschap en gemeenschappelijke regelingen.
  • Het bevorderen van de beoordelingen op het eerlijk werken van partijen door het Openbaar Bestuur (Wet Bibob).
  • Het bevorderen dat het bestuur eerlijk en betrouwbaar werkt. Samenwerking Taskforce- RIEC.

Doelstelling

Terug naar navigatie - Doelstelling

Doelstelling

Terug naar navigatie - Doelstelling

Interbestuurlijk toezicht

Terug naar navigatie - Interbestuurlijk toezicht

Omschrijving (toelichting)

De provincie draagt met het interbestuurlijk toezicht bij aan het juist uitvoeren van wettelijke taken door gemeenten, waterschap en gemeenschappelijke regelingen. De provincie levert hiermee een bijdrage aan de kwaliteit van het openbaar bestuur. Naast het financieel toezicht oefenen we toezicht uit op de risicodomeinen: omgevingsrecht, archief- en informatiebeheer en huisvesting verblijfsgerechtigde asielzoekers, Gebouwd erfgoed en archeologie. 

We gaan in Zeeland samen met de gemeenten en waterschap onderzoeken hoe we meer toegevoegde waarde kunnen geven aan het toezicht, zowel verticaal vanuit de provincie, als horizontaal dat wil zeggen ook onderling leren en reflecteren op elkaar. Daarbij willen we aansluiten bij de landelijke ‘Agenda toekomst van het (interbestuurlijk) toezicht.’ Deze agenda heeft de volgende actielijnen:

  • Versterken verbinden horizontale controle en verticaal toezicht.
  • Beter voeren dialoog.
  • Beter leren via toezicht.
  • Uniformeren uitvoering toezicht.
  • Toezichthouder richt zich op gedeelde risico’s.

Kwaliteit (indicator)

G

Kwaliteit (toelichting)

In februari 2023 is het beleidskader Generiek Interbestuurlijk toezicht vastgesteld volgens de doelen die we onszelf stelden. In 2023 hebben we de prioriteit gegeven aan het opstellen van een uitvoeringsagenda in samenspraak met gemeenten waarin het beleidskader nader per domein is uitgewerkt.

Acties

Samenwerkend bestuur

Terug naar navigatie - Samenwerkend bestuur

Omschrijving (toelichting)

De Zeeuwse samenleving is verzekerd van een regionale aanpak door gemeenten, doordat de provincie regionale samenwerking bevordert waar dat toegevoegde waarde heeft in samenwerking met Rijk, Provincies, Gemeenten en Waterschap. Daarnaast creëren we sterke regio’s waarin gemeenten op georganiseerde wijze samenwerken aan regionaal vastgestelde doelen.

Kwaliteit (indicator)

G

Kwaliteit (toelichting)

De Provincie Zeeland participeert intensief binnen het IPO (Interprovinciaal overleg) daarmee onderschrijft zij het belang van samenwerking met Rijk en Provincies. De samenwerking met Gemeenten en Waterschap komen samen binnen het OZO (Overleg Zeeuwse Overheden). Deze afstemming binnen het OZO vindt plaats naast alle individuele (regio-) overleggen. Ter bevordering van de intergemeentelijke samenwerking stelt de provincie regiogelden ter beschikking.

Acties

Signalerend bestuur

Terug naar navigatie - Signalerend bestuur

Omschrijving (toelichting)

We zorgen voor een goede lobby in Den Haag en Brussel. Dit doen we door kansen voor Zeeland tijdig te signaleren en daar invloed op uit te oefenen via onze lobbykanalen.

Kwaliteit (indicator)

G

Kwaliteit (toelichting)

We hebben gezorgd voor een goede lobby in Den Haag en Brussel, en blijven dat ook doen. Zo zijn we verschillende nieuwe dossiers gestart, hebben we huidige dossiers voortgezet en invloed uitgeoefend via verschillende lobbykanalen. 

Acties

Sterk provinciaal bestuur

Terug naar navigatie - Sterk provinciaal bestuur

Omschrijving (toelichting)

Een provincie die vooral samen met inwoners, bedrijven, instellingen en overheden de schouders zet onder de (grote) opgaven voor Zeeland.  

Kwaliteit (indicator)

G

Kwaliteit (toelichting)

We hebben het afgelopen jaar in het kader van de Wet open overheid onder meer meegewerkt aan het op termijn openbaar maken van de agenda en (aangepaste) besluitenlijst van Gedeputeerde Staten. Verdere ontwikkelingen staan beschreven in de openbaarheidsparagraaf Jaarstukken 2023 die onderdeel uitmaakt van deze jaarrekening.

Acties

Weerbaar bestuur

Terug naar navigatie - Weerbaar bestuur

Omschrijving (toelichting)

Het Zeeuwse vestigingsklimaat en de Zeeuwse woon- en werkkwaliteit (leefbaarheid) kent een fundament van integrale (grensoverschrijdende) veiligheid. Om dit te bereiken houdt de provincie zich actief bezig met behouden en ontwikkelen van kennis en innovatie in het veiligheidsbeleid, het tegengaan van ondermijning en het vergroten van haar eigen weerbaarheid en integriteit. 

Kwaliteit (indicator)

G

Kwaliteit (toelichting)

In 2023 zijn we actief geweest om ondermijnende invloeden tegen te gaan, onze eigen weerbaarheid te vergroten en om ons beleid daarin verder te ontwikkelen. Denk aan een actieve toepassing van het Bibob instrument. Dat doen we door in 2023 (en verder) Bibob onderzoeken – waar het vereist is of noodzakelijk wordt geacht volgens ons beleid- toe te passen bij omgevingsvergunningen, subsidies, vastgoedtransacties en overheidsopdrachten. We hebben de Zeeuwse norm weerbare overheid doorontwikkeld door de invoering van een adoptiesysteem waarbij elk thema is geadopteerd door één of meerdere overheden. Per thema is een bestuurlijk trekker aangesteld en zijn er bijeenkomsten, trainingen en activiteiten georganiseerd. De eerste integrale Zeeuwse maand van de weerbare overheid heeft plaatsgevonden. De implementatie van de norm, zowel intern als extern wordt doorgezet door het opstellen van concrete jaarplannen in samenwerking met de Zeeuwse overheden. We hebben ons provinciaal beleid rondom weerbaarheid en Bibob geëvalueerd en geactualiseerd. Dit geactualiseerde beleid is door het college van Gedeputeerde Staten in 2023 vastgesteld.

Acties

Trendindicatoren

Terug naar navigatie - Trendindicatoren
Trendindicatoren 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022
Gemeenten onder preventief toezicht:
Landelijk 16 10 4 6 3 9 12 1
Zeeland 3 2 2 2 1 4 2 1
Opkomstpercentage statenverkiezing (Kiesraad):
Landelijk 46,40% 56,00% 47,80% 56,20% 58,80%
Zeeland 52,90% 58,90% 52,20% 59,20% 62,30%

Doelindicatoren

Terug naar navigatie - Doelindicatoren
Doelindicatoren Indicator Stand 2020 Stand 2021 Streefwaarde 2022 Streefwaarde 2023 Realisatie 2023 Einddoel
Financieel gezonde Zeeuwse gemeenten Gemeenten onder preventief toezicht 4 2 1 1 1 -
Herkenbaar en samenwerkend bestuur Vastgestelde Regiovisie 1 (De Bevelanden) 2 3 3 3 3
Weerbaar bestuur Piramide naar fitte Provincie Trede 2 Trede 2 Trede 3 Trede 4 Trede 4 (2025)

Wat mag het kosten?

Terug naar navigatie - Wat mag het kosten?
(Bedragen x € 1.000)
Doelstelling Begroting 2023 Wijziging 2023 Begroting na wijziging 2023 Rekening 2023 Restant
Lasten
070101-Interbestuurlijk toezicht 1.754 146 1.900 1.560 340
070102-Samenwerkend bestuur 74 - 74 72 2
070104-Signalerend bestuur 841 69 910 683 227
070105- Weerbaar bestuur 357 -42 315 292 23
079999-Ambtelijke inzet 4.502 2.059 6.561 6.489 72
Totaal Lasten 7.528 2.232 9.760 9.096 664
Baten
070101-Interbestuurlijk toezicht 71 100 171 186 -15
070104-Signalerend bestuur 109 -30 78 67 11
Totaal Baten 180 70 249 254 -4
Gerealiseerd saldo van baten en lasten 7.348 2.162 9.511 8.842 668
Onttrekkingen
980799 Bestemmingsreserves-Pr.7 22 724 745 745 -
Toevoegingen
980799 Bestemmingsreserves-Pr.7 - 666 666 666 -
Mutaties reserves -22 -58 -79 -79 -
Resultaat na bestemming 7.326 2.104 9.432 8.763 668