Waterdunen

Algemeen

Korte omschrijving

Het doel van Waterdunen is drieledig:
•    Een oplossing voor kustveiligheid. De duinen en dijken ter hoogte van Breskens vormden één van de Nederlandse zwakke schakels. Met de gekozen wijze van kustversterking is de veiligheid voor de komende 200 jaar gegarandeerd. (Inzichten over klimaatontwikkeling wijzigen echter voortdurend. Het is de vraag of deze stelling ook in de toekomst houdbaar blijft.)
•    Met de aanleg van de getijdennatuur, een groot slikken- en schorrengebied in ontwikkeling, draagt Waterdunen bij aan het met België afgesproken natuurherstel van de Westerschelde.
•    Door de combinatie van kustversterking, (recreatieve) natuurontwikkeling en verblijfsrecreatie is er zowel voor de echte natuurkenners en vogelaars als voor bewoners en verblijfsrecreanten een uiterst aantrekkelijk gebied ontstaan. Dit zal onder meer leiden tot seizoenverlenging en een sociaal- economische impuls voor deze regio.

Achtergrond

De provincie had de opgave het recreatieterrein, de (recreatie)natuur en de bijbehorende infrastructurele voorzieningen te realiseren.
Van belang daarbij is ook het realiseren van de gewenste toegevoegde waarde van Waterdunen voor wat betreft de sociaal-economische impuls voor de regio West Zeeuws-Vlaanderen.
De volgende resultaten worden daarbij nagestreefd:
•    garanties voor een veilig en goed beheer en gebruik van de aangelegde voorzieningen;
•    spin-off voor bewoners, instellingen en ondernemers in de regio;
•    uitstraling naar landelijke overheid, kennisinstituten, pers, toekomstige bezoekers.
Bovenstaande resultaten bereikt de provincie in samenwerking en afstemming met de omgeving en de andere bij Waterdunen betrokken partijen (waterschap Scheldestromen, gemeente Sluis, stichting Het Zeeuwse Landschap en Molecaten).

Voortgang algemeen

Het eerste deel van park Waterdunen van Molecaten is sinds eind april 2023 geopend. De bouw van de eerste fase van vakantiewoningen, de inrichting van de camping en de bouw van het eerste deel van het ontvangstgebouw zijn inmiddels afgerond en de eerste gasten zijn ontvangen. Na het toeristisch hoogseizoen wordt gestart met de bouw van de volgende fase van vakantiewoningen. 

Waterschap Scheldestromen heeft in december 2022 de opdracht voor de uitvoering van de optimalisatie van de getijdenduiker verleend. Door lange levertijden van verschillende onderdelen is men begin juli 2023 met de uitvoering gestart. Deze werkzaamheden worden, inclusief de test- en monitoringsfase, naar verwachting in september 2024 afgerond. De provincie wordt frequent door het waterschap op de hoogte gehouden van de voortgang. De aanpassingen aan de getijdenduiker worden zo georganiseerd dat het gebied en haar bezoekers hier zo min mogelijk nadelige gevolgen van ondervinden. 

Na de grondoverdracht aan Molecaten (eind 2021) en Het Zeeuwse Landschap (eind 2022) is het totale gebied aan de huidige eigenaren overgedragen. De provincie zal naar verwachting vanaf het 3e  kwartaal van 2023 tot en met het 1e kwartaal van 2024, in overleg met HZL, gefaseerd nog enkele afrondende werkzaamheden (o.a. voetgangersoversteek Puijendijk en aanpassing Rand Waterdunen) in en rond het gebied uitvoeren. 
De partners van Waterdunen houden elkaar via het beheerplatform (onder voorzitterschap van HZL) op de hoogte van hun werkzaamheden zodat het beheer van Waterdunen goed met elkaar kan worden afgestemd.

Relevante besluiten

Voortgang per projectfase

Geld (huidige status)

Geld (vorige status)

Geld

In de PS-vergadering van 17 december 2021 is het meerjarig projectbudget vastgesteld voor de afronding van de realisatiefase en de nazorgfase. 
De werkzaamheden met betrekking tot de uitvoering van de optimalisatie van de getijdenduiker worden vanaf juni 2023 t/m september 2024 uitgevoerd. GS heeft op 12 september 2022 PS middels een brief geïnformeerd over de uiteindelijke hoogte van de bijdrage van Provincie Zeeland. De nog voorziene (herstel- en aanpassingswerkzaamheden in en rond Waterdunen en de provinciale bijdrage aan de optimalisatie voor de getijdenduiker tijdens de nazorgfase (inclusief bijbehorend risicodossier) blijven binnen het vastgestelde meerjarig projectbudget.

Organisatie (huidige status)

Organisatie (vorige status)

Organisatie

De capaciteitsplanning wordt elk kwartaal beoordeeld. Na de grondoverdracht aan HZL eind december 2022 is het provinciale projectteam verder afgeschaald. De communicatieactiviteiten zijn na de grondoverdracht bij de eigenaren van het gebied belegd. De provinciale website is hierop aangepast en is nu een naslagwerk over de ontstaansgeschiedenis en realisatie van Waterdunen. In 2023 vinden er middels de uitvoering van 2 bestekken nog enkele werkzaamheden in en rond Waterdunen plaats, zoals de oversteek bij de Puijendijk en de aanpassing van de Rand van Waterdunen. Momenteel wordt er ook gewerkt aan de sociaaleconomische monitoring; er worden hiervoor o.a. enquêtes afgenomen bij bezoekers aan het gebied en interviews gehouden met plaatselijke ondernemers. Verder volgt de provincie de voortgang die het waterschap maakt met de aanpassing van de getijdenduiker en wordt er gestart met de evaluatie van het project. 
In 2024 zal het groot project binnen de provinciale organisatie worden afgerond. De reguliere opvolging (deelname beheerplatform, overleg met HZL e.d.) zal na afronding binnen de reguliere provinciale organisatie worden geborgd. 

Risico (huidige status)

Risico (vorige status)

Risico

Voor Waterdunen worden de risico’s elk kwartaal opnieuw geëvalueerd en indien nodig geactualiseerd. De risico’s worden verwerkt in NARIS, het provinciaal risicomanagementsysteem. Vanuit NARIS wordt vervolgens input geleverd voor het benodigde bedrag voor de post onvoorzien in het meerjarig projectbudget. Met het vaststellen van het meerjarig projectbudget maken de risico’s voor de nazorgfase onderdeel van de projectbudget. Daarom maken deze risico’s geen onderdeel uit van het provinciale weerstandsvermogen en worden zij niet separaat gerapporteerd in de provinciale risicoparagraaf. 
Uit de geactualiseerde risico’s blijkt dat de post onvoorzien toereikend is om de risico’s op te vangen. 
Het grootste resterende risico heeft betrekking op mogelijk onvoorziene (meer)kosten voor de uitvoering van de optimalisatie van de getijdenduiker onder regie van het waterschap. Om de voortgang op deze werkzaamheden en de kostenrealisatie ervan goed te volgen, wordt de provincie hierover door het waterschap frequent op de hoogte gehouden en is in het budget voor optimalisatie van de getijdenduiker rekening gehouden met een risicoreserve.

Kwaliteit (huidige status)

Kwaliteit (vorige status)

Kwaliteit

Met de uitvoering van de optimalisatie van de getijdenduiker in 2023/2024 wordt het gedempt getij ingeregeld zoals aan de ontwerptafel is bedacht. Naar verwachting zal dat de verdere ontwikkeling van de estuariene natuur, die met de huidige getijdenwerking al een goede ontwikkeling laat zien, alleen maar ten goede komen. 

Informatie (huidige status)

Informatie (vorige status)

Informatie

Ieder kwartaal wordt gerapporteerd over de financiële voortgang aan de ambtelijk en bestuurlijk opdrachtgever. Bij majeure tussentijdse ontwikkelingen op het gebied van tijd en geld wordt GS geïnformeerd. Uw Staten worden per kwartaal (en zo nodig tussentijds) over de voortgang van project Waterdunen geïnformeerd. 

De provinciale website met alle informatie over het project Waterdunen is geactualiseerd. Informatie over het project vanaf de ontstaansgeschiedenis tot aan de laatste uitvoeringsactiviteiten uitgevoerd door de provincie, is hierop te vinden. Het Kenniscentrum voor Kusttoerisme is gestart met het afrondend onderzoek naar de toeristische-recreatieve beleving van Waterdunen. Hiervoor zijn in 2012 en 2014 bij de start van het project nulmetingen uitgevoerd. Het eindrapport wordt naar verwachting in december 2023 opgeleverd.

Tijd (huidige status)

Tijd (vorige status)

Tijd

Met het besluit van PS op 17 december 2021 is de start van de nazorgfase op 1 januari 2022 vastgesteld. Voorzien was dat de optimalisatie van de getijdenduiker eind 2023 technisch zou zijn afgerond. Zoals onder ‘voortgang algemeen’ aangegeven, heeft waterschap Scheldestromen laten weten dat de aannemer de planning heeft moeten aanpassen en de technische werkzaamheden in juni 2024 worden afgerond en het gehele werk (inclusief testen en monitoren) in september 2024 zal worden opgeleverd. Dit valt voor de provincie binnen de planning van de nazorgfase.
De planning is nog steeds de nazorgfase op 31 december 2024 af te ronden, waarbij de eindevaluatie van het project deels parallel zal worden uitgevoerd met de afronding van het werk aan de getijdenduiker. 

Legenda beheersaspecten

Extra toelichting