Vervanging schepen Westerschelde Ferry

Algemeen

Projectomschrijving

De huidige schepen van de fiets- en voetveerverbinding tussen Breskens en Vlissingen naderen het einde van hun technische levensduur. Dit leidt tot stijgende onderhoudskosten en een verhoogd risico op uitval. Daarnaast is het brandstofverbruik hoog, wat – mede door stijgende brandstofprijzen – een negatieve invloed heeft op het exploitatieresultaat van Westerschelde Ferry B.V.

Het doel van dit project is het realiseren van een toekomstbestendige, duurzame en veilige vloot die tegemoetkomt aan de behoeften van verschillende reizigersgroepen (waaronder forenzen, scholieren, studenten en toeristen).

Het project omvat:

• De vervanging van de huidige schepen;
• De aanleg van nieuwe aanlandingsvoorzieningen, inclusief laadinfrastructuur;
• In een latere fase: het herbestemmen van de huidige schepen.

Belangrijkste ontwikkelingen

• Onderzoek naar hybride schepen

Maritiem adviesbureau C-Job heeft een advies uitgebracht over de mogelijkheden van hybride veerconcepten als alternatief voor volledig accu-elektrische schepen. Provinciale Staten hebben zorgen geuit over netcongestie, betrouwbaarheid en veiligheid. C-Job heeft een uitgebreide analyse gemaakt van de voor- en nadelen van hybride ten opzichte van accu-elektrische aandrijving. De resultaten van het onderzoek worden verwerkt in het projectplan.

• Stakeholderinput

In de afgelopen periode zijn gesprekken gevoerd met het merendeel van de eerder geïdentificeerde stakeholders. De uitkomsten van deze gesprekken vormen een belangrijke basis voor de nota van uitgangspunten en blijven gedurende het project integraal onderdeel van het omgevingsmanagement.

• Aanlandingsvoorzieningen

Het sub project ‘Aanleg nieuwe aanlandingsvoorzieningen, inclusief laadinfrastructuur’ is gestart. Dit omvat onder meer de infrastructuur die nodig is voor het aanleggen van de nieuwe schepen en de benodigde laadinfrastructuur.

• Netcongestie

Naar aanleiding van recente berichten over extra netcapaciteit (9 GW) is contact geweest met Stedin. Tevens heeft overleg plaatsgevonden met de Taskforce Zeeuwse Netoplossingen van Impuls Zeeland om oplossingen voor tijdelijke netcongestie breed te verkennen. Hiervoor voert de Taskforce voor het project momenteel een energetische analyse uit waarbij de mogelijkheden in kaart worden gebracht voor het gebruik van windenergie, de stroomvoorziening van ProRail en het benutten van restcapaciteit van omliggende bedrijven. 

Status en voortgang

Beheersaspect:	Kwaliteit	Geld	Tijd	Risico	Omgeving
Status:
Voortgang:

Voortgang algemeen

Het project verloopt zowel qua budget als tijd conform planning. 

Met de afronding van het onderzoek naar hybride schepen en de input uit de gesprekken met stakeholders is de informatie voor handen om toe te werken naar de afronding van het projectplan met programma van eisen voor de veerverbinding ter afronding van de Definitiefase.

Kwaliteit

Status:
Voortgang:

Op basis van eerder uitgevoerde onderzoeken en stakeholdergesprekken is het programma van eisen voor de nieuwe veerverbinding geconcretiseerd. Dit vormt een kernonderdeel van het projectplan en is leidend voor de samenstelling en het ontwerp van de nieuwe vloot. Inmiddels is gestart met het bepalen van de meest geschikte inkoopstrategie, waarvoor gesprekken zijn gevoerd met gespecialiseerde adviesbureaus. De opdrachtverlening voor verdere uitwerking vindt op korte termijn plaats.

Geld

Status:
Voortgang:

Provinciale Staten hebben een bestemmingsreserve van € 9,4 miljoen gevormd uit het ZEH-dividend voor het project ‘Zero Emissie Schepen WSF’. Hiervan is € 1,5 miljoen beschikbaar gesteld als voorbereidingskrediet voor de Definitie- en Ontwerpfase.
Tot medio april 2025 zijn verplichtingen aangegaan ter waarde van € 231.000, waarvan € 145.000 reeds is gefactureerd. De grootste uitgave betreft de aanvraag voor verzwaarde netaansluitingen bij Stedin. 

Tijd

Status:
Voortgang:

De Definitiefase is op 15 november 2024 gestart met de vaststelling van de Startnotitie door Provinciale Staten. De afronding van deze fase is gepland op 1 juli 2025 met de oplevering van het projectplan. Het projectplan wordt ter behandeling aan Provinciale Staten voorgelegd in de vergadering van 19 september 2025. De planning van de werkzaamheden in de Definitiefase is erop gericht deze besluitvormingsmomenten haalbaar te maken. 
De huidige vloot zal zonder significante investeringen na 2028 niet meer voldoen aan de geldende wet- en regelgeving (ES-STRIN) en daarmee niet in de vaart kunnen blijven. Als beheersingsmaatregel is onderzoek opgestart om dit risico bij een eventuele uitloop van het project te beperken. 

Risico

Status:
Voortgang:

Bij de start van de Definitiefase is een uitgebreide risico-inventarisatie uitgevoerd. Deze richtte zich op de belangrijkste aandachtspunten en mogelijke obstakels die de uitkomst van het project kunnen beïnvloeden. Deze risico’s zijn in de afgelopen periode opnieuw geanalyseerd en geactualiseerd.

De belangrijkste risico’s op dit moment zijn:

• Wijzigingen in wet- en regelgeving, die kunnen leiden tot noodzakelijke alternatieve oplossingsrichtingen en een langere doorlooptijd van het project;
• Beperkte capaciteit bij de scheepswerven, wat de bouwtijd kan verlengen;
• Beperkingen in de beschikbare expertise en capaciteit binnen de provinciale organisatie. Dit risico wordt beheerst door prioriteitstelling ten aanzien van de capaciteit en door (externe) inhuur van expertise. 

Omgeving

Status:
Voortgang:

Vanuit de eerdere identificatie van stakeholders, heeft in de afgelopen periode het overgrote deel van de stakeholders gesprekken plaatsgevonden over de wensen die zij voor de veerverbinding hebben. De uitkomsten van deze gesprekken vormen een belangrijke basis voor de verdere concretisering van de nota van uitgangspunten van de veerverbinding. Deze gesprekken blijven gedurende de loop van het project een integraal onderdeel van het omgevingsmanagement.

Werfbezoek Provinciale Staten

Op 21 februari jl. heeft PS een bezoek gebracht aan de scheepswerf van Damen in Vlissingen. Dit met als doel om Provinciale Staten te informeren over de mogelijkheden en beperkingen van een Zero Emissie aandrijving van de toekomstige vloot, in specifiek accu-elektrisch en risico’s te duiden.  

Legenda status en voortgang

	Op orde		Positieve ontwikkeling
	Er dreigen afwijkingen		Gemiddelde ontwikkeling
	Bijstelling is noodzakelijk		Negatieve ontwikkeling

Scopebeschrijving

Het project richt zich op de vervanging van de schepen en de realisatie van de bijbehorende infrastructuur. Belangrijke onderdelen van de scope zijn onder meer:

• Het bepalen van het gewenste veerconcept (aantal en type schepen) dat tegemoetkomt aan de behoeften van verschillende doelgroepen;
• Het opstellen van eisen voor de nieuwe schepen om een toekomstbestendige, veilige verbinding met vaarzekerheid te garanderen, rekening houdend met fluctuaties in bezoekersaantallen, energietransitie, wettelijke eisen en toekomstige technologieën;
• Het afwegen van de kosten (kapitaalkosten en operationele kosten) voor de vloot samenstelling;
• Het proces voor het ontwerp van de schepen op basis van kaders en eisen;
• Het bepalen van de noodzakelijke aanpassingen aan de faciliteiten (aanlandingsvoorzieningen en laadinfrastructuur);
• De aanbesteding van de schepen (conform inkoopstrategie));
• Realisatie van de nieuwe aanlandvoorzieningen met laadinfrastructuur;
• Onderzoek naar mogelijke Europese subsidiemogelijkheden;
• Het herbestemmen van de huidige schepen. 

De lopende exploitatie van de huidige concessie door de Westerschelde Ferry B.V. maakt geen deel uit van dit project. Ook de terminals en veerpleinen in Vlissingen en Breskens vallen buiten de scope.

Relevante besluiten

GS:

• 4 juli 2024: Brief van GS aan PS over Zero Emissie schepen, met voornemen groot project voor te bereiden en handhaving van de status als Dienst van Algemeen Economisch Belang voor de exploitatie.
• 17 september 2024: Vaststellen Startnotitie ”Vervanging schepen Westerschelde Ferry”; het Statenvoorstel “Vervanging schepen Westerschelde Ferry” verzenden naar Provinciale Staten om voor het project “Vervanging schepen Westerschelde Ferry” de Startnotitie vast te stellen en als Groot Project te benoemen (Zaaknummer 408150).

PS:

• 27 september 2024: Statenvoorstel “Inzet ZEH dividend 2024” vastgesteld inclusief het instellen van een nieuwe bestemmingsreserve “Zero emissie schepen WSF” en het toevoegen hieraan van het vrije deel van het ZEH-dividend van € 9,4 mln. (zaaknummer 477644).
• 15 november 2024: Vaststellen van de Startnotitie voor het project “Vervanging schepen WSF” zodat de Definitiefase van het project kan starten. Daarnaast is het project op basis van de uitkomsten van het adviesmodel grote projecten bestempeld als groot project en is € 1.5 mln. onttrokken aan de bestemmingsreserve “Zero emissie schepen WSF” en toegevoegd aan de nieuwe dekkingsreserve ZE-schepen als voorbereidingskrediet ten behoeve van de definitie- en ontwerpfase (zaaknummer 519821).

Extra toelichting

n.v.t.