Waterdunen

Algemeen

Projectomschrijving

Het doel van Waterdunen is drieledig:
•    Een oplossing voor kustveiligheid. De duinen en dijken ter hoogte van Breskens vormden één van de Nederlandse zwakke schakels. Met de gekozen wijze van kustversterking is de veiligheid voor de komende 200 jaar gegarandeerd. (Inzichten over klimaatontwikkeling wijzigen echter voortdurend. Het is de vraag of deze stelling ook in de toekomst houdbaar blijft.)
•    Met de aanleg van de getijdennatuur, een groot slikken- en schorrengebied in ontwikkeling, draagt Waterdunen bij aan het met België afgesproken natuurherstel van de Westerschelde.
•    Door de combinatie van kustversterking, (recreatieve) natuurontwikkeling en verblijfsrecreatie is er zowel voor de echte natuurkenners en vogelaars als voor bewoners en verblijfsrecreanten een uiterst aantrekkelijk gebied ontstaan. Dit zal onder meer leiden tot seizoenverlenging en een sociaal- economische impuls voor deze regio.

Belangrijkste ontwikkelingen

• Voortgang uitvoering optimalisatie van de getijdenduiker onder regie van Waterschap Scheldestromen
• Realisatie voetgangersoversteekplaats aan Puijendijk
• Aanbesteding opdracht voor laatste werkzaamheden in Waterdunen door Provincie Zeeland

Status en voortgang

Beheersaspect:	Kwaliteit	Geld	Tijd	Risico	Omgeving
Status:
Voortgang:

Voortgang algemeen

Het eerste deel van park Waterdunen van Molecaten (camping, ontvangstgebouw en 1e fase vakantiewoningen) is sinds eind april 2023 geopend. Het toeristisch hoogseizoen is inmiddels voorbij en Molecaten is gestart met de bouw van de volgende fase van de vakantiewoningen. 

Waterschap Scheldestromen heeft in december 2022 de opdracht voor de uitvoering van de optimalisatie van de getijdenduiker verleend. Deze werkzaamheden worden, inclusief de test- en monitoringsfase, naar verwachting in september 2024 afgerond. De provincie wordt frequent door het waterschap op de hoogte gehouden van de voortgang. De aanpassingen aan de getijdenduiker worden zo georganiseerd dat het gebied en haar bezoekers hier zo min mogelijk nadelige gevolgen van ondervinden. 

Na de grondoverdracht aan Molecaten (eind 2021) en Het Zeeuwse Landschap (eind 2022) is het totale gebied aan de huidige eigenaren overgedragen. Momenteel vinden de laatste werkzaamheden door Provincie Zeeland plaats. De voetgangersoversteek Puijendijk is in afronding en de werkzaamheden aan de rand Waterdunen zijn in deze periode aanbesteed en worden in de eerste helft van 2024 afgerond. 

De partners van Waterdunen houden elkaar via het beheerplatform (onder voorzitterschap van HZL) op de hoogte van hun werkzaamheden zodat het beheer van Waterdunen goed met elkaar kan worden afgestemd.

Kwaliteit

Status:
Voortgang:

Waterdunen is opgeleverd en overgedragen aan de eindbeheerders. Met de laatste afrondende werkzaamheden in het kader van de nazorg wordt het goed functioneren van het gebied geborgd.
Met de uitvoering van de optimalisatie van de getijdenduiker in 2023/2024 wordt het gedempt getij verder ingeregeld. Naar verwachting zal dat de verdere ontwikkeling van de estuariene natuur, die met de huidige getijdenwerking al een goede eerste ontwikkeling laat zien, alleen maar ten goede komen. 
Om het ecologisch functioneren van de getijdennatuur in Waterdunen te waarborgen, is door Royal Haskoning DHV, in samenspraak met waterschap, provincie en Het Zeeuwse Landschap (HZL), een ecologisch werkprotocol opgesteld waarin eisen zijn opgenomen voor in- en uitstroom van water gedurende de uitvoering. 

Geld

Status:
Voortgang:

In de PS-vergadering van 17 december 2021 is het meerjarig projectbudget vastgesteld voor de afronding van de realisatiefase en de nazorgfase. 
De werkzaamheden met betrekking tot de uitvoering van de optimalisatie van de getijdenduiker worden vanaf juni 2023 t/m september 2024 uitgevoerd. GS heeft op 12 september 2022 PS middels een brief geïnformeerd over de uiteindelijke hoogte van de bijdrage van Provincie Zeeland. De aanbesteding van de opdracht voor de laatste (herstel- en aanpassings)werkzaamheden in Waterdunen is positief verlopen en blijft binnen de opgestelde raming. Uit de reguliere updates over het verloop van de uitvoering van de optimalisatie van de getijdenduiker van het waterschap tot op heden blijkt dat dit onderdeel binnen het vastgestelde meerjarig projectbudget blijft. 

Tijd

Status:
Voortgang:

Met het besluit van PS op 17 december 2021 is de start van de nazorgfase op 1 januari 2022 vastgesteld. Waterschap Scheldestromen heeft aangegeven dat de technische werkzaamheden met betrekking tot de optimalisatie van de getijdenduiker in juni 2024 zullen worden afgerond en het gehele werk (inclusief testen en monitoren) in september 2024 zal worden opgeleverd. 
De totale planning is de nazorgfase op 31 december 2024 af te ronden, waarbij de eindevaluatie van het project in 2024 zal plaatsvinden. 

Risico

Status:
Voortgang:

Voor Waterdunen worden de risico’s elk kwartaal opnieuw geëvalueerd en indien nodig geactualiseerd. De risico’s worden verwerkt in NARIS, het provinciaal risicomanagementsysteem. Vanuit NARIS wordt vervolgens input geleverd voor het benodigde bedrag voor de post onvoorzien in het meerjarig projectbudget. Met het vaststellen van het meerjarig projectbudget maken de risico’s voor de nazorgfase onderdeel van de projectbudget. Daarom maken deze risico’s geen onderdeel uit van het provinciale weerstandsvermogen en worden zij niet separaat gerapporteerd in de provinciale risicoparagraaf. 

De risico’s zijn medio oktober 2023 weer geactualiseerd. Door de meevallende aanbesteding van de laatste uit te voeren werkzaamheden in Waterdunen, kon het risico in Naris naar beneden worden bijgesteld. De ‘post onvoorzien’ is (ruim) toereikend  om de resterende risico’s op te vangen. 
Het grootste resterende risico heeft betrekking op mogelijk onvoorziene (meer)kosten voor de uitvoering van de optimalisatie van de getijdenduiker onder regie van het waterschap. Om de voortgang hiervan goed te volgen, wordt de provincie door het waterschap frequent op de hoogte gehouden.  

Omgeving

Status:
Voortgang:

Met overdracht van beheer en eigendom is afgesproken dat Het Zeeuwse Landschap aanspreekpunt is voor de omgeving en bezoekers van het natuurgebied Waterdunen. De provincie is enkel nog betrokken bij communicatie over de afrondende eigen werkzaamheden. Via het beheerplatform worden alle partners over deze werkzaamheden en de planning daarvan op de hoogte gehouden. Communicatie met de omgeving over de planning van deze werkzaamheden in het gebied wordt verzorgd door stichting Het Zeeuwse Landschap (HZL).

Met het waterschap vindt periodiek ambtelijk overleg plaats over de werkzaamheden aan de getijdenduiker en de voortgang daarvan. Het waterschap heeft ook contact met HZL die, als beheerder van het gebied, de ecologie in Waterdunen monitort. 

Het Kenniscentrum voor Kusttoerisme is in het kader van de sociaal economische monitoring gestart met het afrondend onderzoek naar de toeristische-recreatieve beleving van Waterdunen. Hiervoor zijn in 2012 en 2014 bij de start van het project nulmetingen uitgevoerd. Momenteel worden er enquêtes bij bezoekers afgenomen en worden plaatselijke ondernemers en omwonenden geïnterviewd. Het eindrapport wordt naar verwachting in december 2023 opgeleverd en zal begin 2024 met PS worden gedeeld.

Legenda status en voortgang

	Op orde		Positieve ontwikkeling
	Er dreigen afwijkingen		Gemiddelde ontwikkeling
	Bijstelling is noodzakelijk		Negatieve ontwikkeling

Scopebeschrijving

De provincie had de opgave het recreatieterrein, de (recreatie)natuur en de bijbehorende infrastructurele voorzieningen te realiseren en over te dragen aan de partijen in het gebied. Met de afronding van de uitvoeringsfase december 2022 zijn deze werkzaamheden afgerond. In de nazorgfase zijn nog een tweetal kleine werkzaamheden opgenomen die worden uitgevoerd door de provincie, namelijk;
- de aanleg van een voetgangersoversteek bij het parkeerterrein aan de Puijendijk met een aansluiting op het wandelpad van Waterdunen, en;
- enkele aanpassingen aan de ‘Rand van Waterdunen’.

In de nazorgfase wordt ook de sociaal economische monitoring van Waterdunen en de evaluatie van het project Waterdunen uitgevoerd. 

Relevante besluiten

Extra toelichting

N.v.t.